Oruç tutan sağlıklı gönüllülerin plazma örneklerinde oksidan ve antioksidan seviyelerinin araştırılması / Investigation of the levels of oxidant and antioxidant in plasma samples of the fasting healthy volunteers

Abstract

Amaç: Ramazan ayı İslam aleminin en kutsal ayı ve müslümanlar bu ayda ALLAH'a kulluk ve ibadet amacıyla, tanyerinin ağarmağa başlamasından güneşin batmasına kadar, oruç tutmaya niyet ederek herhangi birşey yiyip içmekten sakınırlar. Ramazan ayındaki bu beslenme (aralıklı beslenme) şekli vücutta birçok etki oluşturmaktadır. Bizde Ramazan ayında oruç tutan sağlıklı gönüllülerin plazma örneklerinde oksidan ve antioksidan seviyelerini araştırmayı amaçladık. Yöntem: : Çalışmamızda Ramazan ayında oruç tutan sağlıklı 20-40 yaş arası 31 erkek bireyin kanları çalışıldı. Bu kişilerin yaş, kilo ve boy durumları benzerdi. Herhangi bir sağlık problemi bulunmayan (diyabet, yüksek tansiyon, kronik kalp hastalıkları ) sigara, alkol, uyuşturucu madde kullanmayan bireyler seçildi. Ramazan ayının iki gün öncesi, Ramazan ayının ortası ve Ramazan ayının son iki gününde aynı kişilerden olmak üzere üç kez kan alındı. Alınan kan örneklerinden plazmaları ayrıldı. Plazmada total antioksidan seviye (TAS) ve Total Oksidan Seviye (TOS) kolorimetrik yöntemle biyokimya otoanalizöründe ölçüldü. TOS/TAS oranı hesaplanarak oksidatif stres indeksi (OSİ) bulundu. Bulgular: TAS düzeyleri arasında Ramazan öncesi ile Ramazan ortası arasında istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı fark bulunmuştur (p<0,001). Ramazan öncesi ile Ramazan sonu arasında fark bulunmuştur (p<0,050). Ramazan ortası ile Ramazan sonu arasında fark bulunmamıştır (p>0,050). TAS seviyeleri Ramazan öncesi düşükken Ramazan ortası ve sonunda yüksek bulunmuştur. TOS düzeylerinde, Ramazan öncesi ile Ramazan ortası arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0,010). Ramazan öncesi ile Ramazan sonrası arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,050). Ramazan ortası ile Ramazan sonu arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0,001). TOS seviyeleri Ramazan ortasında Ramazan öncesine göre daha fazla yükselirken Ramazan sonu Ramazan öncesine göre düşmektedir. OSİ düzeylerinde ise Ramazan öncesi ile Ramazan ortası arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,050). Ramazan öncesi ile Ramazan sonu arasında fark bulunmamıştır (p>0,050). Ramazan ortası ile Ramazan sonu arasında ise anlamlı fark bulunmuştur (p<0,010). OSİ değeri Ramazan sonunda Ramazan öncesine göre daha düşük bulunmuştur. Sonuç: Bu sonuçlar göstermektedir ki Ramazan orucunun vücuttaki bir çok etkisinin yanında, antioksidan kapasiteyi artırdığını oksidatif stresi ise ileri derecede anlamlı olarak azalttığını söyleyebiliriz. Fakat, daha geniş bir kitlede daha yoğun ve detaylı bir çalışma ile bu sonucu teyit etmemiz gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Açlık, Ramazan orucu, oksidan seviye, antioksidan seviye Aim:The Ramadan is the holiest month of the Islamic world. Muslims refrain from drinking and eating from sunrise to sunset in this month. In Ramadan, this nutrition causes many effects in the body. We aimed to investigate the oxidant and antioxidant levels of the plasma samples of fasting healthy volunteers in Ramadan. Methods: In our study, the blood of 31 fasting healthy male subjects aged between 20-40 years were studied in Ramadan. Their ages, weights and heights were similar. The individuals who do not have any health problem (such as diabetes, high blood pressure and chronic heart diseases) and use of cigarette, alcohol and drug were choosen. Blood samples were taken three times from the same person; two days before Ramadan, in the middle of Ramadan and the last two days of Ramadan. Plasma was separated from blood samples taken. Total antioxidant status (TAS) and Total oxidant status (TOS) were studied with a colorimetric method in a biochemistry autoanalyser. . Oxidative stress index (OSI) was found by calculating a TOS\TAS ratio. Findings: Statistically significant differences were seen among Total Antioxidant Levels between pre-Ramadan and the middle of Ramadan (p<0,001) and between before and the end of Ramadan (p<0,05). There was no difference between the middle of Ramadan and the end of Ramadan (p>0,050). Whereas TAS levels were low before Ramadan, they were found higher in the middle and at the end of Ramadan. The significant differences between the middle of Ramadan and the before Ramadan were found regarding to TOSlevels(p<0,010). There was no significant difference between the pre and post Ramadan TOS levels (p>0,050). A significant difference was found between the middle and the end of Ramadan (p<0,001). While the levels of TOS increase in the middle of Ramadan comparing to before Ramadan, at the end of the Ramadan these levels decrease considering to before Ramadan. No significant differences in the OSI levels were statistically found between the middle and before Ramadan (p>0,050). There was no difference between the end and before Ramadan (p>0,050). A significant difference was found between the end and middle of Ramadan (p<0,01). The value of OSI was found to be lower at the end of Ramadan comparing to pre- Ramadan. Results: These data indicate that Ramadan fasting increases the antioxidant capacity while it decreases oxidative stress sinificantly besides its many effects in the human body. However, we need to verify this conclusion with a more comprehensive detailed study in a larger population. Keywords: Fasting, Ramadan fasting, oxidant level, antioxidant level