Mardin yöresinde bazı süt sığırcılığı işletmelerinde ayak hastalıklarının prevalansı / Prevalence of food disease in some dairy cattle enterprises in mardin district

Abstract

Bu çalışmada Mardin il sınırları içerisinde sütçü sığır ırklarında ayak hastalıklarının prevalansının saptanması ile yetiştiricilerin koruyucu önlemler yönünden bilgilendirilerek ekonomik kayıpların en aza indirilmesi amaçlanmıştır. Ayak hastalığı saptanan sığırların sayısı, gözlenen hastalıkların birbirine oranı, ırklar arasında ki dağılımı ve hangi ayakta gözlendiği araştırıldı. Çalışma yarı açık işletmeler ve küçük aile işletmeleri olmak üzere iki ayrı grup altında yürütüldü. Toplamda 570 baş sığırın materyal olarak incelendiği bu saha çalışmasında 43 olguda ayak problemleri ile karşılaşıldı; bu olguların 29'u ayak hastalığı, 14'ü tırnak deformitesidir. Ayak problemi görülen bu 43 olgunun; 4'ü (%9.30) rusterholz ülseri, 2'si (%4.65) interdigital flegmon, 6'sı (%13.95) taban eziği, 6'sı (%13.95) limax, 3'ü (%6.97) yabancı cisim batması, 3'ü (%6.97) koroner bant yangısı, 5'i (%11,62) taban ülseri, 7'si (%16.27) tırnak uzaması, 3'ü (%6.97) tirbüşon tırnak, 1'i (%2.32) makasvari tırnak, 2'si (%4.65) sivri tırnak ve 1'i (%2.32) vertikal tırnak çatlağı olarak gözlemlenmiştir. Çalışma sonucunda yarı açık işletmelerde görülen ayak hastalıkları prevalansının, küçük aile işletmelerinde görülenden daha fazla olduğu belirlendi. Çalışma sırasında karşılaşılan olgular uygun tekniklerle tedavi edildi. Bu amaçla deformasyon tespit edilen tırnakların normal anatomik yapıya kavuşması için gerekli kesim ve düzeltme işlemleri yapıldı. Ayak hastalığı bulunan hayvanlarda düzeltme işlemi yapılırken lezyonun olabildiğince derinliğine ulaşılmaya çalışıldı. Karşılaşılan hastalığın niteliğine göre uygun tedavi yöntemi belirlenerek sağaltım gerçekleştirildi. Hastalıkların prevalansı belirlendi. Yetiştiriciler tırnak deformiteleri ve ayak hastalıklarının önlenmesi ile ilgili yapılabilecekler konusunda bilgilendirildi. Anahtar Kelimeler : prevalans, sığır, ayak, tedavi In this study it was aimed to determine prevalence of food diseases in dairy cattle species in Mardin district and minimize economic losses by informing breeders in the sense of protective measures. The number of cattle on which food disease was detected, ration of diseases measured, distribution among species and the foot on which disease was observed were analyzed. The study was carried out in two groups namely semi-open enterprises and small family enterprises. In this study field in which 570 cattle were analyzed in total, food problems were encountered in 43 cases; 29 of these cases were food disease, 14 of them were nail deformity. 43 cases on which food problem were determined; 4 of them (9.30%) were rusterholz ulcer, 2 of them (4,65%) were interdigital phlegmon, 6 of them (13.95%) were erosio ungulae, 6 of them ( 13,95%) were limax, 3 of them were (6,97%) hardware disease, 3 of them (6,97%) were coronary band inflammation, 5 of them (11,62%) were sole ulcer, 7 of them (16,27%) were sharp-pointed claw, 3 of them were (6,97%) corkscrew claw, 1 of them (2,32%) was scissors claw, 2 of them (4,65%) were sharp-pointed claw and 1 of them (2,32%) was vertical ungular fissure. As a result of the study, it was determined that prevalence of food diseases observed in semi-open enterprises were more than those observed in small-family enterprises. Cases encountered during study were treated with suitable techniques. For this aim, necessary cutting and corrections were done on deformed claw to give them back their normal anatomic structure. It was tried hard to reach as deep as possible in lesion while making corrections no animals with food disease. Suitable treatment method was determined according to the characteristics of disease and treatment was done. Prevalence of diseases was determined. Breeders were informed according to claw deformities and things to be done about prevention of food diseases. Keywords: prevalence, cattle, food, treatment.