Özet:
Bu çalışma, 2014 ve 2015 yılı yetiştirme sezonunda, Harran Ovası ekolojik koşullarında, organik ve mikrobiyal gübre uygulamalarının, bazı pamuk çeşitlerinde tarımsal ve lif kalite özellikleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Denemede, organik çiftlik gübresi (200 kg/da), güvercin gübresi (100 kg/da) ve mikrobiyal gübre (100 cc/100 lt su,) uygulanmıştır. Deneme, bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İki yılın birleşik analiz sonuçlarına göre; çeşitlerin kütlü pamuk verimi 387.66 kg/da (ST 468) ile 399.80 kg/da (BA 119) arasında değişmiş olup, en yüksek kütlü pamuk verimi BA 119 çeşidinden elde edilmiştir. Organik ve mikrobiyal gübre uygulamaları sonucunda ise, kütlü pamuk veriminin 275.70 kg/da (kontrol) ile 437.82 kg/da (güvercin gübresi + mikrobiyal gübre) arasında değiştiği, en yüksek verimin güvercin gübresi + mikrobiyal gübre uygulamasından elde edildiği belirlenmiştir. Mikrobiyal gübre uygulamasının kütlü pamuk verimine önemli etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Organik ve mikrobiyal gübre uygulamalarının bitki boyu, odun dalı sayısı, meyve dalı sayısı, ilk meyve dalı boğum sayısı, bitki başına koza sayısı, koza ağırlığı, koza kütlü ağırlığı, 100 tohum ağırlığı, çırçır randımanı ve lif indeksi değerlerinde istatistiki olarak artış sağladığı saptanmıştır. Çeşit ve organik gübre uygulamalarına göre incelenen lif kalite özellikleri arasında önemli bir farklılık bulunmamıştır. Erkencilik yönünden pamuğun yetişme devreleri (gün) yönünden, ekim-ilk gerçek yaprak oluşumu, ekim-ilk taraklanma, ekim-ilk çiçek açma, ekim-ilk koza açma ve ekim-hasat olgunluğuna göre sırasıyla 15.94 (BA 119), 37.74 (BA 119), 61.95 (BA 119), 114.35 (BA 119) ve 131.05 olarak (BA 119) çeşidinden elde edilmiştir. Erkencilik yönünden pamuğun yetişme devreleri (gün-derece) yönünden, ekim-ilk gerçek yaprak oluşumu, ekim-ilk taraklanma, ekim-ilk çiçek açma, ekim-ilk koza açma ve ekim-hasat olgunluğuna göre sırasıyla 107.60 (BA 119), 317.31 (BA 119), 631.17 (BA 119), 1463.04 (BA 119) ve 1694.76 (BA 119) çeşidinden elde edilmiştir.
