İbn Haldûn’un Mûsikî Hakkındaki Görüşleri

Abstract

Bu çalışma, İbn Haldûn’un (ö. 808/1406) mûsikîye yaklaşımını ele almaktadır. İbn Haldûn, Mukaddime adlı eserinin “Aklî İlimler ve Çeşitleri” ve “Mûsikî Sanatı” başlıklarında bu konuya yer vermektedir. Ona göre mûsikînin de dâhil olduğu riyâziyyât (matematiksel ilimler) bütün insanlığın malı olan aklî ilimlerdendir. Onun tasnifine göre mûsikî, temelde aklî/felsefî ilimlerden sayılmaktadır. Mûsikî ilmi, seslerin ve nağmelerin birbirleriyle orantısını ve miktarını inceler; bunun sonucu olarak da şarkılardaki makamlar elde edilir. “Mûsikî Sanatı” başlığında, mûsikîyi bir sanat olarak değerlendiren İbn Haldûn, mûsikî pratiği hakkında detaylı bilgi vermekte ve mûsikînin sosyolojik ve psikolojik etkilerine ışık tutmaktadır.