Özet:
Bu araştırmada, Şanlıurfa ilinde faaliyet gösteren büyükbaş et ve süt işletmelerinde kullanılan silaj, kurutulmuş sap balyası ve karma yemlerin zararlı mikroorganizma içeriklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Şanlıurfa ilini temsil edecek şekilde toplam 40 işletmeden silaj, balya sap ve karma yemler toplanarak; Listeria monocytogenes, salmonella, küf, maya, Enterobacter spp. ve Clostridium spp. varlığı yönünden incelenmiştir. Örneklerin hiçbirinde L. monocytogenes etkenine rastlanmamıştır. Salmonella etkeni ise sap balyası ve karma yem numunelerinde çok düşük oranlarda saptanmıştır. Bölgeler arasında küf ve maya sayısı yönünden silaj, sap balyası ve karma yemlerde istatistiksel olarak farklılık tespit edilmiştir (P<0.05). En yüksek küf değeri 6.9x104 kob/gr ile 2. bölgeden temin edilen silajlarda saptanmıştır. Maya bakımından en yüksek değerler ise, 3 ve 4. bölgelerden temin edilen sap balyası numunelerinde (2.1x104 ve 2.0x104 kob/g) tespit edilmiştir. Enterobacter spp. ve Clostridium spp. türlerinde ise bölgeler arasında sap balyası ve karma yemlerde istatistiksel farklılık saptanmış olup (P<0.05), silaj numunelerinde fark bulunmamıştır (P>0.05). Sonuç olarak, bu çalışma kapsamında Şanlıurfa ilinde faaliyet gösteren et ve süt sığırı işletmelerinde kullanılan kaba ve konsantre yem kaynaklarının mikrobiyolojik yükleri kapsamlı olarak ilk defa belirlenmiş ve bölgede kaba ve konsantre yemlerdeki zararlı mikroorganizma miktarını azaltmaya yönelik depolama koşullarının iyileştirilmesi ve eğitim faaliyetlerinin yapılması sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Kaba yem, konsantre yem, L. monocytogenes, salmonella, küf, maya, Enterobacter spp. ve Clostridium.
In this research, it was aimed to determine the harmful microorganism contents of silage, dried straw bales and mixed feeds used in beef and dairy cattle farms in Sanliurfa province. For this purpose, silage, wheat straw bales and mixed feeds were collected from forty farms representing Sanliurfa province and these forage resources were studied regarding the existence of Listeria monocytogenes, salmonella, mould, yeast, Enterobacter spp. and Clostridium spp. Listeria monocytogenes was not determined in any samples. Meanwhile salmonella spp. was determined as very low ratio in straw bales and mixed feed samples. Significant difference was determined between regions in terms of mould and yeast count in silage, straw bales and mixed feeds (P<0.05). Maximum mould value was determined as 6.9x104 cfu/g in silage which was provided from second region. In terms of yeast maximum values were determined from second and third region (2.1x104 and 2.0x104 cfu/g) in silage samples. In Enterobacter spp. and Clostridium spp. species regional difference were determined in straw bale and mixed feed (P<0.05) and differences not found in silage (P>0.05). As a result of this study, microbiological existences of roughage and concentrate feed resources used in beef and dairy cattle establishments in Sanliurfa province were determined for the first time comprehensively and the results suggested that storage conditions should be improved and education activities should be organized in order to improve the hygenic quality of the feeds Key words: Roughage, mixed feed, L. monocytogenes, salmonella, mould, yeast, Enterobacter spp. and Clostridium spp.
