Su tutucu polimerlerin antepfıstığı (Pistacia vera L.) çöğür üretiminde kullanım olanakları / Use of waterproof polymersin pistachio (Pistacia vera L.) seedling prioduction

Abstract

Antepfıstığı, dünyadaki önemli üretici ülkeler olan İran, A.B.D., Türkiye ve Suriye'de yetiştirilmektedir. Ülkemizde ise Güneydoğu Anadolu bölgesinde geniş alanlarda yetiştirilmektedir. Bölgemizde gerek su ihtiyacının az olması veya kuraklığa dirençli olması gerekse kıraç arazilerde rahatlıkla yetişmesi nedeniyle bölge halkı için vazgeçilmez bir üründür. Antepfıstığı, ülkemizde ve bölgemizde en önemli meyve türlerinden biri olup, kurak ve yarı kurak bölgeler için önemli bir özelliğe sahiptir. Antepfıstığı üretimini etkileyen biyotik ve abiyotik faktörler vardır. Abiyotik faktörler arasında su stresi önemli bir yer tutmaktadır. Hidrojel, su ve besin maddelerini tutabilen bir toprak düzenleyici madde olup, bitkilerin aşırı sıcak ve kurak iklim koşullarında gelişimini sağlar. Kristal yapıda olan hidrojel suyu bünyesine alarak jel haline gelir ve bitkinin ihtiyacı durumunda su deposu görevi yaparak bitkiye suyu tekrar verir. Hidrojel, kökün ihtiyacı olduğunda nem dengesini koruyarak ortama nem vermeyi sağlar. Bu çalışma GAP bölgesinde yeni tesis edilecek bahçeler için önerilecek yerli çeşitler arasında yer alan Siirt çeşidi tohumlarının çimlenmesi ve bunlardan elde edilen çöğürlerin gelişimi üzerine katlama ve hidrojel uygulamalarının etkilerini belirlemek amacıyla Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesinde yürütülmüştür. Siirt çeşidine ait tohumlar 55 gün süreyle +4oC de katlamaya alınmıştır. Çimlenmeye başlayan tohumlar içerisinde torf bulunan viyollere ekilmiş ve sera ortamında büyümeleri sağlanmıştır. Ortam olarak 1:1:1 oranında toprak: yanmış çiftlik gübresi:kum bulunan klasik harç içerisine 0g/lt, 3g/lt, 6g/lt, 9g/lt ve 12g/lt hidrojel karıştırılarak 5 farklı hidrojelli ortam hazırlanmış ve 8 lt'lik saksılara doldurulmuştur. Viyolde 2-3 yapraklı olan bitkiler, bu saksılara dikilmiş ve büyümeleri sağlanmıştır. Bu bitkilerin vejetatif ve fizyolojik özellikleri ölçülerek uygulamaların büyüme ve gelişme üzerine etkileri belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, çöğürlerin en iyi sürgün boyu ve sürgün çapı gelişimi 12 g/lt hidrojel uygulamasından elde edilmiştir. Fizyolojik özelliklerden en yüksek stoma iletkenliği değeri 3 g hidrojel uygulamasında, en yüksek klorofil içeriği ise kontrol uygulamasından elde edilmiştir. The most important countries, which Pistachio is grown, are Iran, The United States, Turkey and Syria. In Turkey, it is dominated on a wide area located Southeastern Anatolia Region. Pistachio is essential for Southeastern producer because of its properties like resistance against drought stress, grown well on poor soil and needed less water. Pistachio is one of the most important fruit and also essential for arid and semi-arid regions. There are biotic and abiotic factors that are effective on growing pistachio, and especially water stress has important effect among abiotic factors. Hydrogel is a regulatory material soils to keep nutrients and water in itself and support vegetative growing to crops. Hydrogel has crystal structure and it turns gel structure when water comes into it. In this way, it works like a water reservoir into soil. Crops may take water from the gel structure instead of from soil, so crops can keep water balance during vegetative growing term. This study is conducted at Faculty of Agriculture in Harran University and to evaluate hydrogel for germination and seedling development of domestic Siirt pistachio cultivar. Seeds of Siirt cultivar were kept in +4 °C for 55 days at perlite to germinate, then germinated seeds were planted into viol with peat and raised at greenhouse. After crops had 2-3 leaves, they were taken into 8 liter pots with equally prepared mix soil consisted of soil, farm manure and sand. Also hydrogel was mixed into mixed soil as five different ranges of 0 g, 3g, 6g, 9g, and 12 g per liter. Vegetative and physiological properties were measured to evaluate hydrogel effect on growing plants. The observations showed that application of 12 g per liter provided the best results on shoot length and diameter. The highest stomatal conductance was observed for 3 g per liter application, and the highest chlorophill content obtained from the control.