Ahmed-i Hânî ve kelam ilmindeki yeri / Ahmed-i̇ Hânî and the science of kalam

Abstract

Bu çalışmanın konusu, Kürtçe manzum olarak eserlerini kaleme alan Ahmed-i Hânî'nin, (v.1119/1707) Kelâm alanındaki görüşleridir. Araştırmanın amacı, Hânî'nin hayatı, ilmî kişiliği, eserlerinin tanıtılması ve Kelam ilmine dair görüşlerinin tespit edilmesidir.Çalışma, Ahmed-i Hânî'nin, kelam ilminin temeli olan İlahiyat, Nübüvvet ve Sem'iyyat konularında Eş'ari ekole uygun görüşlere sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca Hânî'nin, kelamî tartışmalara ve ayrıntılara yer vermeden konuları öz halinde ele aldığı belirlenmiştir. Anahtar sözcükler: Ahmed-i Hânî, Kelâm, Eqîdeya Îmanê, Eş'ari, İlahiyat, Nübüvvet, Sem'iyyat. This study examines Ahmed-i Hânî (d.1119 / 1707) and his views regarding major themes of Kalam in the light of his poetical books which was written in Kurdish language. It aims to find out his life and his approach to major themes of Kalam in the light of his works. The study has revealed that his views regarding the basis themes of Kalam such as rational theology (ilahiyyat), prophecy, (nubuwwwat) and Sam'iyyat (eschatology, problems of faith etc) are in parallel with Ash'ari school. It has also indicated that Hânî dealt with the Kalami subjects concisely without indulging into minute details and discussions. Keywords: Ahmed-i Hânî, Kalam, Faith, Ash'ari, Theology, Prophecy, Sam'iyyat.