Özet:
Bu çalışma, Şanlıurfa ili sarımsak üretim alanlarında fitoplazma hastalığının belirtisine benzer simptom gösteren sarımsak bitkilerinde fitoplazma varlığını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Birecik ve Harran ilçelerinde sarımsak üretim alanlarında sarımsak bitkilerinin yapraklarında sararma, yaprak ve gövdede kızarma, çoklu yaprak oluşumu, yapraklarda incelme ve dişlerde süngerimsi yapı oluşumu biçiminde simptom gösteren toplam 92 örnek toplanmış ve fitoplazmaların saptanması için testlenmiştir. Toplanan örneklerden elde edilen total DNA'lar R16F1/R0 üniversal primer çifti ile direkt, R16F2n/R2 primerleri ile nested PCR ile testlenmiştir. Simptom gösteren bitkilerin kök dokularının %72.82'i beklenen düzeyde bant verirken, yapraklardan alınan örneklerin hiçbiri beklenen düzeyde bant vermemiştir. Araştırma sonucuna göre patojenin konsantrasyonunun kök dokularından tanılama için yeterli düzeyde bulunduğu, ancak yaprak dokularında tanılama yapılamayacak seviyede düşük olduğu belirlenmiştir. Simptomatolojik olarak toplanan Birecik ve Harran ilçelerindeki hastalık oranı sırasıyla %73.68 ve %68.75 olarak hesaplanmıştır. Bu çalışma ile Türkiye'de ve Şanlıurfa ilinde sarımsak bitkisinde fitoplazma etmeni ilk kez saptanmıştır.
This study was carried out to determine phytoplasma diseases in garlic plants expressing disease symptoms in garlic production areas in Şanlıurfa province. A total of 92 samples showing redness on leaves of leaves, redness on leaves and hairs, multiple leaf formation, thinning on leaves and spongy structure formation on cloves were collected and tested for the detection of phytoplasmas from garlic production areas in Birecik and Harran districts. Total DNAs from the collected samples were tested directly with the R16F1/R0 universal primer pairs and with the nested PCR using R16F2n/R2 primers. While 72.82% of the root tissues of the symptomatic plants gave the expected level of band, none of the samples taken from the leaves gave the expected level of band. According to the results of the research, it was determined that the concentration of pathogen is sufficient for diagnosis from the root tissues but low in the leaf tissues. Symptomatologically collected disease rates in Birecik and Harran provinces were calculated as 73.68% and 68.75% respectively. According to results of the study, phytoplasma pathogens were first detected from garlic in Şanlıurfa province inTurkey.
