Bölgesel kalkınma açısından yerel halkın turizme bakış açısı: Diyarbakır örneği / Local people's viewpoint on tourism: The case of Diyarbakir

Abstract

Yerel halkın turizme bakış açısını bölgesel kalkınma açısından ele alan bu çalışma, ülke turizmine önemli katkılar sağlayabilecek değerlere sahip olan Diyarbakır ilinin, mevcut turizm değerlerini ön plana çıkararak, yerel halkın bakış açısını belirlemeyi amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda, bölgede bulunan doğal ve tarihi yerlerin iyileştirilip turizme açık hale getirilmesi, ayrıca yerel halk ve yöneticilerin turizmle ilgili farkındalıkları arttırarak bölgenin gelişimini sağlaması hedeflenmiştir. Çalışmanın dayanağı niteliğindeki kavramsal temelleri oluşturmak için başta yerel halkın turizme bakış açısı ve bölgesel kalkınmayla alakalı literatür taraması yapılmıştır. Daha sonra Diyarbakır'ın konumu, tarihi ve kültürel yapısı araştırılarak turizm üzerindeki etkilerine değinilmiştir. Yerel halkın turiste karşı sergilediği tavırlardan yola çıkarak, kentin turizmle ilgili geleceği hakkında öngörülerde bulunup daha etkili çözümlerle turizmin geliştirilmesi yönünde ilerlememize katkı sağlayacak bir yöntem izlenmeye çalışıldı. Bölgesel kalkınma açısından yerel halkın turizme bakış açısı incelenirken, turizm faaliyetlerinin yerel halk üzerindeki etkileri ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel olarak sınıflandırılmıştır. Araştırma 2016 yılında Diyarbakır yerel halkına yönelik gerçekleştirilen saha çalışmasıdır. Basit tesadüfî örnekleme yöntemi kullanılarak 175'i Kadın, 145'i Erkek olmak üzere toplam 320 kişi ile anket çalışması yapılmış ve değerlendirilmeye alınmıştır. Anketlerden elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiş, elde edilen verilerin analizinde; normal dağılmayan analiz olan Mann-Whitney U testi, normal dağılım analizi olmayan Kruskal-Wallis H testi ve 5'li Likert Ölçeği kullanılmıştır. Güvenilirlik katsayısı Cronbach's Alpha ile hesaplanmış, Faktör analizinde örneklem büyüklüğünün uygunluğunu ölçmek amacıyla Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testi uygulanmış, normal dağılım göstermeyen değişkenler arasındaki ilişki ise Sperman's Korelasyon kat sayısı ile ölçülmüştür. Yerel halkın turizm algısı olumlu yönde olup turizmin daha çok doğayı, tarihi-kültürel değerleri koruyup geliştiren bir faaliyet olarak gördüğü belirlenmiştir. Ayrıca turizmden ekonomik kazanç elde eden kesimin, genel olarak turizmin gelir üzerinde etkisi olduğunu ifade etmiştir. Turizm imkânlarının yerli halk tarafından yetersiz bulunduğu tespit edilmiş, yerel halkın kişisel özellikleriyle turizmin yaratmış olduğu etkilerin birbiriyle ilişkili olduğu belirlenmiştir. Turizmin gerek bölgesel kalkınma gerekse kentin geleceği bakımında etkili bir araç olduğu sonucuna varılmıştır. Son olarak, kentin alt ve üst yapı eksikliklerinin daha özverili yerine getirilmesiyle daha çok ziyaretçi bölgeyi ziyaret edecek; yerel halkın ziyaretçilere ılımlı davranmaları kentin turizmini canlandıracak ve ziyaretçilerin mutlu ayrılmasını sağlayacaktır. This study concerns with the point of view of local people in Diyarbakır in terms of regional development and to emphasis the present tourism assets and to determine the point of view of local people in Diyarbakır which has an enormous potential touristic values. Therefore, it is aimed to redevelopment of natural and historical places in order to make them prosperous places for tourism and to to encourage awaraness of local people and local authorities. To build the conceptional basics of this study, a litareture scanning has been done for seraching points of views of people in Diyarbakır. Then, mentioned the geo-political importance, historical and cultural constitution and their effects on behalf of tourism. Observing the behaviours of local people against tourists, the touristic future of the city has been foreseen and to improve the touristic traits of the city with far more effective solutşons. As observing the angle of view of local people for tourism in terms of regional development, the effects of touristic activities has been classified economically, socio-cultural and enviromentally. This is a field study for local people of Diyarbakır in 2016. Using simple random sampling method, 175 women and 145 men, namely 320 random people has been rated. The data has been analyzed with SPSS 16. When analysing the data, Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis H test that both have unusual integration traits and also Fivefold Likert Scale. Reliability factor has been estimated with Cronbach's Alpha method. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) test has been carried out in order to determine the accordance of the sampling importance in factor analysing. The coorelation among unusual integrated variables has been estimated with Sperman's Correlation Factor. Common perception for tourism is positive and it has been concluded that local people consider tourism as an activity that protects the nature and history and also make them improved. Moreover, people who earn their lives by tourism have a commonsense that tourism has an enormous impact on general incomes. Local people also believe that the facilities are not enough against tourism. It has been determined that the personal traits of local people and the results from touristic facilities have resemblances. It has been concluded that tourism is an effective media both for regional development and fort he future of the city. Finally, as underwork and basic facilities of the city has been improved, more and more tourists will be able to visit the city and by the behaviours of the local people become more moderate, more tourists will visit the city. As the local people are kind and gentle against tourists, the tourism will be more colorful and the visitors will leave the city happy and pleased.