Şanlıurfa koşullarında farklı azot dozu ve sıra üzeri mesafesinin yer fıstığında (Arachis hypogaea L.) verim ve verim unsurlarına etkisi / Effect of different nitrogen (N) doses and intra row spacing on yield and yield component of groundnut (Arachis hypogaea L.) under Sanliurfa condition

Abstract

Bu araştırma; 2014 yılında, Şanlıurfa koşullarında yer fıstığı için en uygun azot dozu ve sıra üzeri mesafeyi belirlemek amacı ile Hilvan'a bağlı Doğrular köyünde yürütülmüştür.4 farklı azot dozu (kontrol, 3, 6, 9 kg/da), 4 farklı sıra üzeri mesafesi (5, 10, 15, 20 cm) denenmiştir. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre, 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Azot dozları ana parsellere sıra üzeri mesafeleri ise alt parsellere gelecek şekilde kurulup yürütülmüştür. Bitki boyu, bitki başına meyve verimi, 100 tohum ağırlığı, bitki başına meyve sayısı, kabuk/iç oranı, yağ oranı, protein oranı ve meyve verimi unsurları incelenmiştir. Tek yılın ortalama sonuçlarına göre, ekim sıklıkları ve azot dozları incelenen tüm komponentleri önemli düzeyde etkilemiştir. Araştırma sonucuna göre; meyve verimi değerleri farklı sıra üzerleri mesafeleri bakımından; 345.87 kg/da ile 379.12 kg/da arasında değişmiştir. Azot dozları arasında en yüksek meyve verimi 396.85 kg/da ile alınırken, en düşük meyve verimi ise, 323.81 kg/da elde edilmiştir. Farklı Azot dozlarının yağ oranı (%) değerlerine etkisine bakıldığında ise en yüksek yağ oranı%46,62 ile 0 kg/da N dozu ile , en düşük yağ oranı ise, %43,83 ile 9 kg/da alındığı tespit edilmiştir. This research was carried out to determine both optimum nitrogen doses and plant populations in Doğrular village of Hilvan town in ŞANLIURFA in 2014. Four different plant densities(70*05, 70*10, 70*15, 70*20) and four different nitrogen doses(Control, 3, 6, 9 kg/da) were tested in the experiment. The research was established as a split plot in a completely randomized block design with three replications. Nitrogen doses were main plots, plant densities were sub plots. Plant height, 1000 seed weight, seed yield, pod number per plant, yield per plant, peel/seed rate, oil rate, protein rate were researched in this experiment. According to mean values of one year result plant density and nitrogen doses significantly affected the all experimented components. Research results indicate that seed yields values ranged 3458,7 kg/ha and 3791,2 kg/ha at different plant populations. At different nitrogen doses, while The highest seed yields were 3968,5 kg/ha, the lowest seed yields were 3238,1 kg/ha. When looked at the effect of different Nitrogen doses on fat percentage (%) values, it was determined that the highest fat percentage was taken 46.62% with control application (no nitrogen application) and the lowest fat percentage was obtained 43.83% with 90 kg/ha nitrogen application.