Özet:
Bu çalışma; domates posası silajına farklı seviyelerde kuru şeker pancarı posası (KŞPP) ilavesinin silaj kalitesi ile in vitro besin madde sindirimi (İVOMS) ve metabolik enerji (ME) değerleri üzerine etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, katkısız domates posası silajı kontrol grubunu oluştururken, %3, %5, %7, %10, %15, %20 ve %25 KŞPP ilave edilerek hazırlanan silajlar muamele gruplarını oluşturmuştur. Çalışmada değerlendirilen silajlar 1.5 L cam kavanozlarda ağızları hava almayacak şekilde beşer tekerrür halinde silolanmışlardır. Domates posasına KŞPP ilave seviyesinin artışına bağlı olarak elde edilen silajların kuru madde (KM), ham kül (HK), metabolik enerji (ME) ve in vitro sindirim değerleri artarken (P<0.001), ham protein (HP), ADF ve NDF değerleri azalmıştır (P<0.001). Domates posası ilavesinin artışına bağlı olarak silaj pH değerlerinde genel olarak belirgin bir farklılık görülmezken, silaj amonyak azotu (NH3-N) ve laktik asit değerlerinin azaldığı (P<0.001), propiyonik asit değerlerinin arttığı (P<0.001) görülmüştür. Bu çalışmada değerlendirilen hiçbir silajda bütirik asit tespit edilmemiştir. Sonuç olarak gıda endüstrisi yan ürünü olan domates posasının yine aynı şekilde şeker fabrikası yan ürünü olan kuru şeker pancarı posası ile birlikte silolanabileceği ve elde edilen silajların kaliteli silaj niteliği taşıdıkları ve buyan ürünlerin temin edilebildikleri bölgelerde hayvan besleme alanında kaba yem kaynağı olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Yaş domates posası, kuru şeker pancarı posası, silaj.
This study was aimed to investigate the effects of adding different levels of molassed dried sugar beet pulp (5%, 10%, 15%, 20% and 25%) on the silage quality and in vitro digestibility of wet tomato pomace silage. For this purpose, silages prepared control tomato pomace silage, and adding 3%, 5%, 7%, 10%, 15%, 20% and 25% molassed dried sugar beet pulp. All the treatments consisted of five replicate silos, and they were prepared in 1.5 L glass jar silos. Silage dry matter, crude ash, metabolisable energy and in vitro organic matter digestibility values increased with addition of molassed dried sugar beet pulp levels (P<0.001). Silage crude protein, ADF, NDF values decreased with addition of molassed dried sugar beet pulp levels (P<0.001). Silage ammonia nitrogen and lactic acid values decreased with addition of molassed dried sugar beet pulp levels (P<0.001). Silage propionic acid values increased with addition of molassed dried sugar beet pulp levels (P<0.001). Butyric acid was not detected in any of the silage treatments. As a result, tomato pomace can be ensiled with different levels of molassed dried sugar beet pulp and they carry good quality silage of the resulting silage and can be used as roughage source. Key words: Maize, tomato pomace, silage.
