Hassân bin Sâbit'in hayatı ve şairliği / The life and the poems of Hasan bi̇n Thabi̇t

Abstract

Şiir, Cahiliye Arapları için hayati bir öneme sahipti. Şair, kabilesinin değerlerini muhafaza edip bir sonraki nesle aktarma açısından ayrıcalıklı bir statüye sahipti. Şair itibar bakımından, kabile reisleri ve ileri gelenleriyle denk tutulurdu. Hassân b. Sâbit, 563 yılında Medine'de doğdu. O, Medine'nin önemli kabilelerinden biri olan Hazrec'in Benî Neccâr kolundandır. Altmış yılı Cahiliye; altmış yılı da İslâmî dönemde olmak üzere yüz yirmi yıl yaşadı. İslam'ın başlarında Medine'de Müslüman şairlerin en tanınmışlarından olan Hassân b. Sâbit, hem Cahiliye ve hem de İslami dönemde önemli bir yere sahipti. O, şiir kompozisyonunda muhteşem bir yeteneğe sahip idi. Kabilesine ve bazı krallara adadığı bu yeteneğini Peygamberin hizmetine sundu. Bu tutumunun sonucunda ona Hz. Peygamberin emriyle Mescid-i Nebevî'de özel bir kürsü tahsis edildi. Onun şiiri, Hz. Peygambere ve ashabına yapılan sözlü tacizleri savuşturmada önemli bir rol oynadı. O, her savaşta ve olayda şiirleriyle Müslümanlara moral vermiş, düşmanları hicvedip morallerini bozmuştur. Şiirlerinde İslâm'la övünmüştür, Müslümanların savaşçılıklarını övmüş, düşmanı kötü akibet ile tehdit etmiştir. Müslümanlar için mersiyeler söylemiştir. Bundan dolayı o, Hz. Peygamberin özel duasına mazhar olmuştur. İslâmî dönemde meydana gelen olayları şiirsel bir dil ile kompoze etmesi, yaşadığı çağın aydınlanmasında önemli bir rol oynamıştır. Tüm bunlardan dolayı ona "Peygamber Şairi" unvanı verilmiştir. Ölüm tarihi hakkında tartışmalar bulunmasına rağmen daha çok hicri 54 yılında vefat ettiği düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Hassân b. Sâbit, Cahiliye, Peygamber Şairi, Muhadram Şairi. This thesis examines a famous poet named Hasan b. Thabit (d.54). It gives information about the importance of poem in Jahiliyyah (period of ignorance) underlying that poet had a significant status in this period. It is clarified that he was a member of Bani al-Najjar/Khazraj which was an important tribe in Yathrib/Madina. Once he converted into Islam, he played a significant role in the Islamic period. Since he had a significant capacity of composing poetry, a seat was allocated to him in the mosque of the Prophet known as masjid al-Nabawi. He dedicated himself to Islam and the Muslims. He composed many poems about Islam, Muslims, and the Prophet motivating and defending them against the enemies. For his reason, he gained the favor of the Prophet and the Muslims. Keywords: Hasan b. Thabit, Jahiliyyah, Poem, Mukhadram Poet, Prophet Muhammed