Ortaöğretim kurumları paydaşlarının e-okul eğitim yöntimi bilgi sisteminin işleyiş sürecine ilişkin görüşleri / The perceptions of secondary school stake holders on e-okul education management information system process

Abstract

Bu araştırmada Şanlıurfa ilinde bulunan ortaöğretim kurumu paydaşlarının (yönetici, öğretmen, veli ve öğrenci) e-Okul Eğitim Yönetimi Bilgi Sistemi?ne (e-Okul EYBS) ilişkin görüşlerinin bazı değişkenlere göre (yönetici ve öğretmenlerin cinsiyetlerine, yaşlarına, görevlerine, görev yaptıkları okul türüne, yöneticilerin yöneticilik yaptıkları süreye, meslekteki hizmet sürelerine, evlerinde bilgisayar bulunması durumuna, evinde internet bağlantısı bulunması durumuna, interneti kullanma amacına göre olmak üzere) anlamlı farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırma, hem nicel hem de nitel araştırma yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel verileri 2011-2012 öğretim yılında Şanlıurfa İli Merkez, Akçakale, Bozova, Birecik, Ceylanpınar, Halfeti, Harran, Hilvan, Siverek ve Viranşehir ilçelerinden elde edilmiştir. Araştırmanın evrenini bir ortaöğretim kurumunda görev yapmakta olan yönetici ve öğretmenler oluşturmuştur. Evren, okul türlerine göre alt evrenlere ayrılmış ve bu alt evrenlerden tesadüfî yöntemle 148 yönetici ve 379 öğretmene ölçek uygulanmıştır. Araştırmanın nicel verilerini toplamak için ?e-Okul Eğitim Yönetimi Bilgi Sisteminin İşleyiş Sürecine İlişkin Tutum Ölçeği? kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 16.0 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise aynı yıl Şanlıurfa il merkezinde bir ortaöğretim kurumunda görev yapmakta olan yöneticiler ve öğretmenler ile bir ortaöğretim kurumunda öğrenimine devam eden öğrencilerle onların velileri ile yapılan görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Görüşmelerde yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmuş ve 12 yönetici, 12 öğretmen, 12 veli ve 12 öğrenci olmak üzere toplam 48 kişi ile görüşülmüştür. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler QSR NVivo 9 nitel araştırma analizi paket programı ve Microsoft Office Excel programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nicel verilerinin analizi aşamasında öncelikli olarak, deneklerin ?eOkul Eğitim Yönetimi Bilgi Sisteminin İşleyiş Sürecine İlişkin Tutum Ölçeği?nin her bir boyutunda almış oldukları puanlar arasında fark olup olmadığını belirlemek amacıyla aritmetik ortalamaları ve standart sapmaları hesaplanmıştır. Varyansların homojen dağılıp dağılmadığının belirlenebilmesi için Levene?nin Varyansların Homojenliği Testi (Levene?s Test for Equality of Variences) uygulanmıştır. Yapılan T-testinde varyansların homojen olması durumunda eşit dağılım varsayımı (Equal Variances Assumed), homojen olmaması 171 durumunda da eşit olmayan dağılım varsayımı (Equal Variances Not Assumed) kullanılarak sig (2 tailed) değerlerine bakılmıştır ve gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığı buna göre belirlenmiştir. Benzer biçimde varyansların homojen olması durumunda deneklerin ölçek maddelerine verdikleri yanıtlar arasında okulun bulunduğu sosyo-ekonomik düzey (SED) açısından anlamlı bir fark olup olmadığını test etmek için tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Varyansların homojen olmadığı durumlarda ise varyans analizi yerine Kruskal Wallis H-Testi yapılmıştır, ayrıca bu durumda hangi gruplar arasında fark olduğunu belirlemek için de Mann Whitney U-testi yapılmıştır. Yönetici ve öğretmenlerin e-Okul EYBS?nin İşleyiş Sürecine İlişkin Görüşleri Arasında: cinsiyet değişkenine göre; tüm boyutlarda (sistemin olumlu yönleri, sistemin olumsuz yönleri, sistemin tasarımı, sistemin işleyişi, kişisel kullanım) boyutlarında, yaş değişkenine göre; (sistemin olumlu yönleri, sistemin tasarımı, sistemin işleyişi boyutlarında), görev türüne göre; (sistemin olumlu yönleri, sistemin işleyişi boyutlarında), Yöneticilerin yöneticilik yaptıkları süreye göre; (sistemin olumsuz yönleri, sistemin işleyişi, kişisel kullanım boyutlarında), kıdeme göre; (tüm boyutlarda), evde internet bulunup bulunmamasına göre; (sistemin tasarımı boyutunda), derslerde interneti kullanma sıklığına göre; (sistemin olumsuz yönleri boyutunda) istatistiksel açıdan anlamlı farklılık tespit edilirken; çalışılan okul türüne göre; evde bilgisayara sahip olma durumuna göre; derste bilgisayar kullanma sıklıklarına göre ise de tüm boyutlar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir şekilde farklılık bulunamamıştır. Araştırma sonucuna göre; 30 yaşın altında olan yönetici ve öğretmenler sistemi 31- 40 yaş ve 41-50 yaş arasındaki yönetici ve öğretmenlere göre daha olumsuz kabul etmektedirler. Bununla birlikte yöneticilerin öğretmenlere göre sistemi daha olumlu buldukları ve sistemin işleyişinde daha az sorunla karşılaştıkları belirlenmiştir. Nicel araştırma teknikleriyle elde edilen bulguların, nitel araştırma tekniklerinden olan yarı yapılandırılmış görüşmeler ile elde edilen bulgular tarafından da desteklendiği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: e-Okul, ortaöğretim, ortaöğretim paydaşları, eğitim yönetimi bilgi sistemi In this study the perceptions of secondary school stake holders? (administrator, teacher, parents, students) are researched on e-Okul Education Management Information System (e-Okul EMIS) and analyzed if these perceptions differ from other with respect to some variables (including the teachers and administrators? gender, age, official duty, school type they work, period of time they teach, duration of being administrator, having a pc and internet at home, intended use of internet). The study is carried out by using both qualitative and quantitative research methods. The quantitative data of the study are collected from the participants who work in Akçakale, Bozova, Birecik, Ceylanpınar, Halfeti, Harran, Hilvan, Siverek, Viranşehir and Central districts of Şanlıurfa in 2011-2012 education year. The population of the quantitative data is formed of teachers and administrators who are working at a secondary school in Şanlıurfa. Population of the study divided in to sub-populations (samples) and scale is applied to the 148 administrators and 379 teachers with random sampling. During the study, ?Attitude Scale on e-Okul Educational Management Information System Functioning Process? is used and the data collected via scales is analyzed with SPSS 16.0 statistical packaged software. The qualitative data of the study are collected via the interviews done with the administrators and teachers who are working at a secondary school; students who are studying at a secondary school and the parents whose children are studying at a secondary school in Şanlıurfa centre district in the same year. Semi-structured Interview forms are used to gather the qualitative data and the interviews were condcuted with 12 administrators, 12 teachers, 12 parents and 12 secondary school students for a total of 48 people. The data is analyzed by content analysis method, QSR NVivo 9 Qualitative Data Analysis (QDA) computer software package and Microsoft Office Excel programme. In the quantitative data analysis phase of the study, primarily, the arithmetical means and the Standard deviations of the data were calculated in order to find out whether there is a difference between the scores the participants? got from each part of the ?Attitude Scale on eOkul Education Management Informaton System Functioning Process?. In order to determine whether the variances are distributed homogenously, Levene?s Test for Equality of Variences is used. In the T-test, the sig(2 tailed) scores are analyzed by means of implementing Equal Variances Assumed in the case of the variances? being homogenous, and Equal Variances Not Assumed in the case of their not being homogenous. It is used to analyze whether there is a 173 significant difference between the groups in this way. In a similar way, in the case of the variances? being homogenous, One Way Variance Analysis was used to test whether there was a significant difference between the participants? responses to the items in the instrument in accordance with the socia-economic levels of the schools. In the case of the variances? being not homogenous, Test of Kruskall Wallis H was used instead of the variance analysis. In addition, Test of Mann Whitney U was conducted to see between which groups the difference was. Among perceptions of teachers and administrators relating to functioning process of e-Okul EMIS, the statistically significant differences are determined according to the gender and length of service variables at all dimensions (positive sides of the system, negative sides of the system, system design, system process, personal use ); the age at positive sides of the system, system design and system process dimensions; the official duty at positive sides of the system and system process dimensions; the duration of being administrator at negative sides of the system, system process and personal use dimensions; the internet possession at home variable at system design dimension, frequency of internet use during lessons variable at negative sides of the system dimension. On the other hand, among teachers and administrators? perceptions statistically significant differences are not determined according to the school type they work, frequency of computer use during lessons, the PC possession at home variables at all dimensions. One important result of this study is that the administrators and the teachers under 30 years old are considering the e-Okul EMIS more negative with respect to the administrators and teachers between 31-50 and 41-50 years old. However administrators give more positive opinions on e-Okul MIS than teachers and it is determined that administrators confront a problem while using e-Okul MIS less than teachers do. This study has indicated that the data acquired via quantitative research methods are supported by the data acquired via semi-structured interview which is one of the methods of qualitative research methods. Key words: e-Okul (e-School), secondary education, stakeholders of secondary education, education management information system