Halfeti ve Birecik'te antep fıstığı (Pistacia vera L.) yetiştirilen topraklarda ve yaprakta demir noksanlığının belirlenmesi / Determination of iron deficiency at soil and leaf samples of pictacia (Pistacia Vera L.) trees growing in Birecik and Halfeti

Abstract

Demir elementi bitki için birçok metabolik işleve sahiptir. En önemli işlevsel faktörleri: enzimlerin yapımında bulunması ve aktive etmesi, karbonhidrat, protein ve oksin metabolizmasında yer almasıdır. Demir, bu sebeplerle fotosenteze katkıda bulunmaktadır. Ülkemizde ağaç başına düşen verimin az olduğu antep fıstığı yetiştiriciliği yapılan bahçelerde demir noksanlığıyla bu verim daha da düşmektedir. Araştırma bu bakımdan önem kazanmaktadır. Bahçe bazında yapılan bu araştırma sonucu yaprak analizleriyle ağaçlarda %86, toprak analizleri sonucu ise toprakların %96'sında demir noksanlığı saptanmıştır. Bu durumun en önemli nedenleri olarak, bitki yapraklarına demirli gübrelerin uygulanmasında gereken önem verilmemesinin yanında, toprakların kireç ve pH seviyelerinin yüksek olması ve topraklardaki alınabilir Fe düzeyinin çok yetersiz bulunması gösterilebilir. Araştırma sonuçları, Halfeti ve Birecik yöresinde antep fıstığı ağaçlarına demirli gübre kullanımının gerekli olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. The element iron (Fe) has several metabolic functions in plants. It plays a crucial role in the activation and function of enzymes, and the metabolism of auxin, protein and carbohydrates. It is also required for photosynthesis. Iron deficiency causes further yield reductions in already low yielding pistachio orchards in Turkey. The survey of pistachio orchards found that 86% of trees and 96% of soils were Fe-deficient. Iron deficiency observed in this survey can be attributed to the lack of foliar Fe application, high calcium content and pH valves of soils and low levels of extractable Fe in soils. The results indicate the need for Fe fertilization in pistachio orchards in the Halfeti and Birecik districts of Sanliurfa, Turkey.