Stobadin ve resveratrolün yaşlı tavşan beyin hasarına etkisi / The effects of resveratrol and stobadine in old rabbit brain damage

Abstract

Organizma hayatsal faaliyetleri sırasında serbest radikaller olarak adlandırılan oldukça reaktif atom veya moleküller üretir. Serbest radikallerin yapısında çoğunlukla oksijen yer almaktadır. Hücrelerimiz aerobik solunumla enerji üretirken oksijene gerek duyduğu için serbest radikal oluşumu kaçınılmaz bir sonuçtur. Bu duruma organizma antioksidan olarak adlandırılan moleküllerle cevap verir. Organizmada serbest radikal oluşum hızı ile antioksidan savunma sistemi arasında bir denge söz konusudur. Bu durum oksidatif denge olarak adlandırılır. Normalde organizma, oluşan serbest radikallerin üstesinden gelebilir ancak antioksidanlar her zaman yeterli miktarda alınamamakta ya da etkin kullanılabilecek durumda olmamaktadır. Veya serbest radikal oluşumu antioksidan savunma gücünü aşmaktadır. Bu durumda oksidatif denge serbest radikaller lehine bozulur ve hücrede bulunan protein, lipit, nükleik asitler ve karbonhidratlar zarar görür. Bu makromoleküllerin hasar görmesi hücrede, dolayısıyla organizmada bazı hastalıklara ya da aksaklıklara yol açar. Yaşlanma da bunlardan biridir. Yaşlanma, tüm organizmalarda durmadan devam eden biyolojik bir süreçtir. Biyolojik yaşlanmanın tanımı konusunda henüz bir fikir birliği yoktur. Ancak genellikle olgunluk sonrası olarak anlaşılan biyolojik yaşlanma, azalmış homeostasis ve artmış hassasiyet anlamına gelir ve olgunlaşmadan ölüme kadar devam eden tüm sürede hücresel düzeydeki büyüme kapasitesi ile ifade edilir. Yaşlanmanın mekanizmasını açıklamaya çalışan birçok teori vardır ve bunların hiç biri tek başına yeterli değildir. Çalışmamızda yaşlanma ile ilgili teorilerden serbest radikal teorisi üzerinde durduk ve serbest radikallerin yaşlı tavşan beyninde proteinlerde meydana getirdiği değişiklikleri ve bir fitoaleksin olan resveratrol antioksidanının ve heterosiklik indol türevlerinden, yapay bir antioksidan olan stobadinin etlilerini inceledik. Çalışmamızda Harran Üniversitesi Biyoloji Bölümü Biyoteknoloji laboratuarında yetiştirilen ve ortalama ağırlıkları 2.5 kg olan Oryctolagus cuniculus (Yeni Zelanda Tavşanı) türü dişi tavşanlar kullanıldı. Çalışma öncesinde 15 gün boyunca deney hayvanlarının yeni kafeslerine adapte olmaları sağlandı. Bu süreçte ve çalışma esnasında tavşanlar taze marulla beslendi ve günlük su tüketimi dikkate alınarak günlük 1000 ml su verildi. Havalandırma tertibatı bulunan, sıcaklığı 24oC'de sabit tutulmaya çalışılan ve 12 saat aydınlık/karanlık döngüsü sağlanacak şekilde deney ortamı oluşturuldu. Adaptasyon aşaması biten tavşanlar gruplara ayrıldı: 1. Grup; genç kontrol grubu (n=3): Bu gruptaki tavşanlara herhangi bir uygulama yapılmadı. Gruplar arasında oluşabilecek farklılıkları kaldırmak amacıyla bu gruba diğer gruplarla eşit miktarda yem ve su verildi. 2. Grup; kontrol grubu (n=3): 3 dişi tavşandan oluşan bu grup, deney süresince diğer gruplarla aynı ortamda tutuldu. Gruplar arasında oluşabilecek farklılıkları kaldırmak amacıyla bu gruba diğer gruplarla eşit miktarda yem ve su verildi. 3.Grup; kontrol + resveratrol grubu (n=5): Bu gruptaki tavşanlara deney süresince 25mg/ml/kg resveratrol gavaj yardımı ile oral yoldan verildi. Resveratrol DMSO'da çözüldü. Bu işlem 48 saatte bir tekrarlandı. 4.Grup; kontrol + stobadin grubu (n=3): bu gruptaki tavşanlara deney süresince 25mg/ml/kg stobadin gavaj yardımı ile oral yoldan verildi. Stobadin zeytinyağında çözüldü. Bu işlem 48 saatte bir tekrarlandı. Deney bitiminde hayvanlar CO2 ile anestezi edilerek diseksiyona alındı. Kafatası açılarak beyin dokusu alındı. Beyin dokusunda resveratrol ve stobadin maddelerinin verildiği deney gruplarıyla, genç kontrol ve yaşlı kontrol grupları arasındaki nitrik oksit, protein karbonil ve GSH düzeylerinin karşılaştırılarak incelenmesi ve yine beyin dokusunda apoptozise bakıldı. Redükte glutatyon (GSH) düzeyi yaşlı kontrol grubunun beyin dokusunda 38.14 pmol/mg ölçülürken genç kontrol grubunda 58.59 pmol/mg, yaşlı kontrol+resveratrol grubunda 62.58 pmol/mg ve yaşlı kontrol+stobadin grubunda ise 43.44 pmol/mg olarak ölçüldü. Yaşlı kontrol grubunun GSH seviyesinin deney gruplarının GSH seviyelerinden düşük olması istatistiki olarak anlamlıdır. Protein karbonil (PCO) düzeyi yaşlı kontrol grubunun beyin dokusunda 0.31 pmol/mg ölçülürken, genç kontrol grubunda 0.22 pmol/mg, yaşlı kontrol+resveratrol grubunda 0.24 pmol/mg ve yaşlı kontrol+stobadin grubunda ise 0.21 pmol/mg olarak ölçüldü. Yaşlı kontrol grubunun PCO seviyesinin deney gruplarının PCO seviyelerinden yüksek olması istatistiki olarak anlamlıdır Nitrik oksit düzeyi yaşlı kontrol grubunun beyin dokusunda 94.83 pmol/mg ölçülürken, genç kontrol grubunda 57,61 pmol/mg, yaşlı kontrol+resveratrol grubunda 80.92 pmol/mg ve yaşlı kontrol+stobadin grubunda ise 59.72 pmol/mg olarak ölçüldü. Yaşlı kontrol grubunun nitrik oksit seviyesinin deney gruplarının nitrik oksit seviyelerinden yüksek olması istatistiki olarak anlamlıdır. Yapılan apoptozis analizi sonucunda tüm gruplarda bantlaşma görülmüştür. Bu durum fizyolojik bir süreç olan apoptozis olgusunun tüm gruplarda hala devam ettiği ve yaşlanmanın henüz çok ileri safhalarda olmadığını düşündürmektedir. İmmünoblot analizi sonucunda ise kaspaz3 aktvitesi tüm gruplarda görülmüş olup apoptozis sonuçlarını destekler niteliktedir. In this study, the effect of resveratrol and stobadine was investigated in old female rabbits brain damage. Rabbits split into four groups. Groups which include young control, old control, old control + resveratrol and old control + stobadine. Young control, old control and old control + stobadine groups which include 3 rabbits; old control + resveratrol group which include 5 rabbits. In this study on old rabbit brain tissues, it has been measured that levels of reducted glutathione (GSH), nitric oxide (NO.), protein carbonyl (PCO) and amount of protein. Moreover apoptosis was examined in brain tissue. According to the results, it has been determined that amount of increase in GSH on young control, old kontrol+resveratrol and old control+stobadine were statistically significant as compared to the old control group. It has also been determined that amount of decrase in NO. on young control, old control+resveratrol and old control+stobadine were statistically significant as compared to the old control group. It has also been determined that amount of decrase in PCO on young control, old control+resveratrol and old control+stobadine were statistically significant as compared to the old control group