Özet:
Yer fıstığı (Arachis hypogaea), baklagiller (Fabaceae) familyasından bir bitki olup tohumlarında %45-60 oranında yağ, %20-30 oranında protein, %18 oranında karbonhidrat bulunur. Yer fıstığı yağı yüksek oranda oleikasit içerdiğinden gerek fiziksel özellikleri yönünden ve gerekse besin değeri bakımından çeşitli bitkisel yağlar içinde zeytinyağına en yakın bitkisel yağ olarak tanımlanır. Yer fıstığı tohumunda bol miktarda riboflavin, tiyamin, nikotinik asit, B1, B3 ve E vitaminleri bulunur. Bu çalışmada yer fıstığı tüketiminin herhangi bir sağlık sorunu olmayan bireylerde serum ve plazma oksidan-antioksidan dengesi ve lipit parametreleri olan HDL, LDL, VLDL ve Kolesterol üzerine etkisi olup olmadığını araştırıldı. Çalışma grubu16 erkek ve 14 kadından oluşmaktadır. Her birey, işlenmemiş fakat dış kabuğundan arındırılmış yer fıstığından günde 100 gr olacak şekilde, 3 hafta boyunca yemiştir. Deneklerden başlangıçta (yer fıstığı yedirilmeden önce), denemenin 7. günü, 14. günü, 21.günü kan örnekleri alınmıştır. Bu örneklerde Oksidatif stres seviyelerinin belirlenmesi için plazmada total oksidan seviye (TOS) ve antioksidan kapasitenin belirlenmesi için total antioksidan seviyesi (TAS) kolorimetrik yöntemle sonuç veren REL® Assay ticari kitleriyle çalışıldı. TOS/TAS oranı hesaplanarak oksidatif stres indeksi (OSİ) bulundu. Çalışma sonunda toplanan örneklerin serumlarında trigliserit, LDL, total kolesterol, düzeyleri başlangıç ile 1., 2. ve 3.haftada anlamlı olarak azalmıştır (p<0.05). TOS düzeylerinde ise başlangıç ile 1., 2. ve 3. haftalarda anlamlı derecede azalma gözlenirken (p<0.001), TAS düzeylerinde ise anlamlı derecede artış tespit edildi (p<0.001). HDL düzeylerinde istatistiksel olarak belirgin değişiklik görülmemiştir. Çalışmadan elde edilen veriler yer fıstığının lipit parametreleri üzerine etkisi sonucu kolesterolü ve LDL' yi düşürebileceğini, ateroskleroza karşı koruyucu bir rola sahip olabileceğini, TAS, TOS seviyelerine etki ederek vücut savunma sistemini güçlendirebileceğini göstermektedir. Bu açıdan bakıldığında yer fıstığının günlük diyette yer alması faydalı olacağı kanaatindeyiz. Anahtar Kelimeler: Yer fıstığı, Antioksidan, Oksidan, LDL, HDL, Trigliserit ve Kolesterol
Peanut places in Fabaceae family, it contains 45-60 % herbal oil, 20-30% protein, 18% carbohydrate and oleic asit. Because of this features, it likes as much as olive oil in herbal oils. There is lots of riboflavin, tiamin, nicotinic acid and vitamins of E, B1, B3 in peanut?s seed. We aimed to determine the effects of peanut consumption by diet on serum oxidant-antioxidant balance and lipid parameters in healthy people. Study group was 16 men and 14 women who were completely healthy. Blood samples collected before starting the study, on 7th day (after eating 100gr peanut daily for a week), 14th day (after eating 100 gr peanut daily for a week), 21th day (after eating 100 gr peanut daily for a week) of the study. Total oksidative status (TOS) and total antioksidative status (TAS) with a full automatic colorometric method (REL® Assay Diagnostics) were studied. Taking the ratio of TOS to TAS oksidative stres index (OSI) were found. After peanut diet, we indicate decreasing levels of Trigliserit, LDL,Total Cholesterol from first day to the 1st., 2nd and 3rd weeks significantly (p<0.05). TOS and OSI values decrease and TAS values increase significantly (p <0,05). We could not detect any distincly changes on values of HDL. All of the data odtained from the study demonstrated that peanut affected serum lipid parameters by decreasing levels of cholesterol and LDL as an antiatherosclerotic agent, and the values of TAS and TOS, providing a strong immune system. Because of these features of peanut, ıt will be beneficial to comsume peanut on daily diet. Keywords:Peanut,oxidant-antioxidant, ,LDL, HDL, trigliserit and cholesterol.
