Köy Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesi'nin tarımsal yayım açısından değerlendirilmesi: Şanlıurfa ili örneği

Abstract

Çalışma, Köy Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesi’ni araştırmanın kuramsal temeli olan “Dizgelerarası Tarımsal Yayım Modeli” ışığında hem danışmanlar, hem de üreticiler açısından çözümleyerek, soruna yönelik öneriler geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Bu bağlamda çalışma, tarım danışmanları ve tarımsal üreticiler olmak üzere iki kümeyi oluşturmaktadır. 14 tarım danışmanı ve 58 tarımsal üretici ile 2007 Nisan-Mayıs tarihinde anket çalışması yapılmıştır.

Araştırmanın bulgularının ilk bölümünde tarım danışmanlarının kişisel özelliklerine, proje hakkındaki düşüncelerine, sorunlarına, tarımsal yayım çalışmalarına ve hizmet içi eğitimlerine yönelik bulgulara yer verilmiştir. Danışmanlar, üreticiler ile iç içe bulunduklarından tarımsal yayım çalışmasını yürütmek daha kolay olmaktadır. Ancak zaman ve olanak yetersizliğinden, danışmanlar daha çok kendilerine danışan üreticilere hizmet vermektedir. Çevre köylere ise yine araç sıkıntısı nedeniyle yeterince hizmet götürememektedirler. Ayrıca bir diğer bulgu ise tarımsal üretimde yoğun olarak çalışan kadınların tarım danışmanlarının çalışmalarında yeterince yararlanamamasıdır.

Araştırma bulgularının ikinci bölümünde ise, üreticiler tarafından tarım danışmanının değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu bölümde; tarımsal üreticilerin kişisel özellikleri, danışmanın tarımsal yayım çalışmaları ve üreticilerin bilgi alma kaynaklarına yer verilmiştir.

Üreticiler danışmanın çalışmalarını genellikle olumlu bulmaktadır ve projenin devam etmesini istemektedirler. Ancak danışmana verilecek ücret konusunda, üreticilerin ödeme yapmak istemedikleri, bu ücretin tamamının devlet tarafından karşılanmasını istedikleri saptanmıştır. Bunun nedeni olarak da gelirlerinin düşük olmasını göstermişlerdir. Bu bağlamda, üreticilerin özel danışmanlık sistemine geçiş için hazır olmadıkları çıkarımına varılabilir. Ayrıca çalışmada, tarım danışmanlarının sorunlarına ve tarımsal yayım çalışmalarına yönelik öneriler geliştirilmiş ve yeni bir kuramsal model ve eşgüdüm önerisi ortaya konmuştur.