Avrupa Birliği ve Türkiye'de uygulanan tarımsal destekleme politikaları

Abstract

Tarım insanlık tarihinde en önemli iktisadi ve sosyal yapılardan biri olarak varlığını sürdürmüş, günümüzde ve gelecekte de önemini kaybetmeyecek bir sektördür. Gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun tüm gelişmiş ülkeler tarıma önem vermiştir. Tahıl üretimi tarım sektörünün en önemli alt sektörlerinden biridir. Artan nüfusun protein ihtiyacının önemli bir kısmı tahıllardan sağlanmaktadır ve besin zincirinin en önemli yapı taşlarından biri olan tahılsal gıdalar günümüzde de önemini korumaktadır. Üyesi olmak için çaba sarf ettiğimiz AB bazı dönemler bütçesinin % 90'ını tarım sektörünün desteklenmesine ayırmıştır. Halihazırda birlik bütçesinin yarıya yakını tarımsal desteklemeye ayrılmaktadır. Birlik tahıl üretimine çok önemli destekler vermiş, 1950'ler öncesi net bir tahıl ithalatçısıyken, 1960'lar sonrasında tahıl ürünlerinde ihracatçı bir konuma geçmiştir. Bunun temel etmeni, bu alana yapılan yoğun destekleme ödemeleridir. Türkiye'de dönemler itibariyle tarım ve tahıl üreticisine çeşitli destek ve teşvikler verilmiş, bunun sonucunda istenen seviye de olmasa da bir üretim artısı ve verimlilik sağlanmıştır. Uluslararası kurallara ve birlik mevzuatına uyum zorunluluğu nedenleriyle desteklemelerde yeni bir reform süreci başlatılmıştır. Günümüzde bu destek Hububat Desteklemesi adı altında sürdürülmektedir. Nihai amaç Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğinin sağlanmasıdır.