Abdullah b. Ömer'in hayatı, kişiliği ve İslâm tarihindeki yeri

Abstract

Hz. Ömer'in oğlu olan Abdullah, nübüvvetin üçüncü yılında (613) dünyaya gelmiştir. Küçük yaştayken babasıyla birlikte Müslüman olmuş ve onunla birlikte hicret etmiştir. İbn Ömer, yaşı küçük olduğu için Hz. Peygamber (sav) tarafından Bedir ve Uhud savaşlarına katılmasına izin verilmemiştir. Hendek savaşına katılma isteğini ise Hz. Peygamber (sav) geri çevirmemiştir. Hz. Peygamber'in (sav) katıldığı birçok gazveye katılmış ve onunla beraber olmuştur. Hz. Ebu Bekir devrinde ilk İslam fetihlerine katılmıştır. Bu dönemde zekât vermeyi reddeden insanlarla yapılan savaşlarda bulunmuş ve çeşitli bölgelere fetih amacıyla yapılan seferlere katılmıştır. Hz. Ömer döneminde yapılan Nihavend savaşına birçok sahabiyle katılmıştır. Hz. Ömer'in halife seçiminde toplanmasını istediği Şura heyetinde görev almış ve hilafet için ismi geçmiştir. Hz. Osman'ın hilafeti döneminde ona bey'at etmiş ve onun verdiği görevleri yerine getirmiştir. Bu dönemde Afrika, Horasan, Taberistan gibi yerlerin fetihlerine katılmıştır. Ancak, Hz. Osman'ın kendisine teklif ettiği kadılık görevini reddetmiştir. Hz. Osman hilafetinin yedinci yılında baş gösteren fitneler üzerine Abdullah b. Ömer teftiş için Şam'a gönderilmiş ve kendisine verilen görevi rapor hazırlayarak yerine getirmiştir. İbn Ömer'in adı Hz. Ali döneminde de hilafet için geçmiştir. Ancak Hz. Ali'ye bey'at etmekten de geri durmamıştır. Bu dönemde Müslümanlar arasında cereyan eden Cemel ve Sıffın olaylarında tarafsızlığını korumuştur. İbn Ömer, Emevi Halifelerine ümmetin icması oluştuktan sonra bey'at etmiş ve bu dönemde kendisine verilen görevleri de yerine getirmiştir. İbn Ömer, en çok hadis rivayet eden ikinci sahabidir. O, Hz. Peygamber'den (sav) 2630 hadis rivayet etmiştir. İbn Ömer hayatının son zamanlarında hastalanmış ve yatağa düşmüştür. (73/692) yılında yetmiş dokuz yaşındayken Mekke'de vefat etmiştir.