Bazı milletler ve dillerle ilgili övgü ya da yergi içeren hadislerin tahlili (Araplar, Farslılar ve Türkler bağlamında) / Analysis of hadiths that includes praises or satires about some nations and some languages(Arabs, Persians and Turks)

Abstract

İslam'da üstün ırk, üstün millet gibi anlayışların yeri yoktur. Aynı şekilde hiçbir lisanın da kutsallığı ve diğer dillere bir üstünlüğü sözkonusu değildir. Milletlerin ve dillerin farklılığı sadece Yüce Yaratıcının kuvvet ve kudretine bir delil olabilir. Allah katında en üstün olanlar, ?takva?ya en çok sarılanlardır. Hadis kaynaklarında milletler ve dillerle ilgili birçok hadis yer almıştır. Bir milleti, kavmi ya da dili öven ya da yeren rivayetler alimler tarafından genelde zayıf veya uydurma kabul edilmiştir. Ancak bu genel olumlu tutuma rağmen özellikle Araplar, Farslılar ve Türkleri övgü ya da yergi konusu yapan bazı hadisler sahih oldukları kanaatiyle bazı hadis kaynaklarında yer alabilmiştir. Fars kavmi ve Farsça ile ilgili olan ve âlimler tarafından çoğunun uydurma olduğu belirtilen rivayetlerde genelde Şuubiyye hareketinin izleri görülür. Arap- Fars çatışması bazen rivayetler kılığına bürünmüş, taraflar Hz. Peygamber'in otoritesini kullanarak birbirlerine üstünlük sağlamaya çalışmışlardır. Türklerle ilgili rivayetlerin çoğu ise genelde bu kavim ile ilgili olumsuz sayılabilecek ifadeler içermekte, özellikle onların savaşçı yönlerine vurgu yapmakta, onlardan sakınılması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu tür rivayetlerin genelinde slam ümmetinin üç büyük unsurunu teşkil eden Arap, Fars ve Türk milletleri arasında tarihteki güç ve iktidar kavgasının, sosyal ve siyasal çatışmaların ve asabiyyet duygusunun izleri görülmektedir. Emeviler dönemindeki Arap-Mevali ilişkileri , yine Emeviler döneminde ortaya çıkıp Abbasiler döneminde iyice güçlenen Şuubiyye akımı, asabiyyet ve ırkçılık kokan uydurma hadislerin yayılması için uygun bir zemin olmuştur. In Islam, there is no any understanding like superior race, superior nation. Also, there isn?t holinesss of any language and superiority of this language to other languages. Difference of nations and languages can be only evidence of power and strength of Allah. In hadith sources, there are a lot of hadiths about nations and languages. The hadiths that praises or slanders a nation, a tribe or a language are accepted as weak and fictitious. But despite this general positive attitude there are some hadiths that praises or criticizes Arabs, Persians and Turks in some hadith sources that accepted as strong hadiths. Arab-Persian conflict sometimes can be seen under hadith cover, both sides tries to optain superiority agains the other side with using authority of Prophet Muhammed. Most of rumours about Turkish tribe are includes negative statements, which emphasize warrior side of Turks and inspires to stay away from Turks. In those kind of rumours, marks of struggle for power and government in the history, social and political conflight and boast feeling can be seen between three big element of Islam community. ?Arabs-Mevali? relations at ?Emevies? times, also ?Şuubiya? movement that started at ?Emevies? times and got strong at ?Abbasies? times, prepared a background for fictitious hadith to spread which smells boast and racism.