Hücre kültürü ortamında çörek Otu (Nigella sativa) ve sarımsak (Allium sativum) ekstraktlarının DNA hasarı üzerine etkisinin araştırılmas

Abstract

Genom, DNA hasarına neden olan ekzojen veya endojen sayısız farklı etkene maruz kalır. Tüm organizmalar genetik materyallerini bu çevresel etkenlerin oluşturduğu hasarlara karşı korumak amacıyla DNA onarım mekanizması içerirler. Normal şartlarda DNA hasarı ile tamir denge halindedir. Bu dengenin bozulması durumunda, DNA'da meydana gelen hasar; genetik kararsızlığa, kontrollü hücre ölümüne veya kansere giden hastalıklara neden olmaktadır. Son zamanlarda DNA hasarını önlemeye yönelik araştırmalar önem kazanmıştır. Bu çalışmada, farklı ekstraksiyon metotları kullanılarak hazırlanan sarımsak (Allium sativum) ve çörek otu (Nigella sativa) ekstraktlarının hücre kültürü ortamında hidrojen peroksitin (H2O2) genotoksik etkisine karşı antigenotoksik ve antioksidatif aktivitelerini araştırmak amacıyla yapıldı. Çalışmada, mononükleer lokositler ile oluşturulan in vitro hücre kültürü ortamında H2O2'nin indüklediği genotoksik etkiye karşı farklı konsantrasyonlarda sarımsak ve çörek otu ekstraktlarının potansiyel koruyucu etkilerini araştırdık. İnsan mononükleer lokosit hücrelerinin bulunduğu hücre kültür ortamında H2O2'nin indüklediği DNA hasarına karşı sarımsak ve çörek otu ekstraktlarının potansiyel hasar önleyici etkileri alkalin tek hücre elektroforezi (Comet Assay) ile, antioksidatif özellikleri, total antioksidatif kapasite (TAK) ve total oksidatif kapasite (TOS) seviyelerinin ölçümü ile analiz edildi. Ortama ilave edilen sarımsak ekstraktlarından DNA hasarını en çok azaltan dozun 6.22 mg/dl ile kaynatılmış ezilmiş sarımsak ekstraktı olduğu, çörek otu ekstraktlarından ise 1.56 mg/dl ile ezilmiş kaynatılmış çörek otu ekstraktının olduğu bulundu. Bu konsantrasyonlarda antioksidatif kapasite en yüksek seviyede idi. Bu sonuçlar göstermektedir ki sarımsak ve çörek otu ekstraktları yüksek antioksidatif aktiviteye sahiptirler ve DNA hasarına karşı güçlü bir direnç oluşturmaktadırlar.