GIDA GÜVENCESİ AÇISINDAN TARIMSAL GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ VE HARRAN ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN TARIMSAL GİRİŞİMCİLİK POTANSİYELİNİN ANALİZİ

Abstract

Bu tez çalışması kapsamında yürütülen araştırmanın amacı, küresel ölçekte giderek artan gıda güvencesi sorununa, potansiyel bir çözüm olarak tarımsal girişimciliğin stratejik önemini ortaya koymak ve Harran Üniversitesi öğrencilerinin bu alandaki potansiyelini sosyo-demografik değişkenler bağlamında değerlendirmektir. Tarım sektörü, insan yaşamı için vazgeçilmez temel gıdanın üretimini sağlaması açısından yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda stratejik bir öneme de sahiptir. Bu noktada, sürdürülebilir tarım uygulamaları ve tarımsal girişimciliğin desteklenmesi, hem üretimin devamlılığı hem de kırsal kalkınma açısından kritik öneme haizdir. Bu araştırma, 433 öğrenciye Gıda Güvencesi Kaygısı Ölçeği ve Tarımsal Girişimcilik Niyeti Ölçeği uygulayarak, cinsiyet, kırsal bağlantı, bölüm, meslek durumu ve hane halkı büyüklüğünün etkilerini değerlendirmiştir. Bağımsız örneklemler t-testi sonuçları, erkek öğrencilerin kadınlara kıyasla daha yüksek tarımsal girişimcilik niyeti (t = -4.651; p < 0.001), algılanan davranışsal kontrol ve kişisel tutum sergilediğini göstermektedir. Kırsal hayat ile bağlantısı devam eden öğrenciler, kent kökenlilere göre girişimcilik niyeti (t = 2.752; p = 0.006) ve davranışsal kontrolde (t = 2.442; p = 0.015) daha yüksek puan almıştır. Teknik bölümlerde okuyan öğrenciler, sosyal bilimler öğrencilerine göre tüm alt boyutlarda daha yüksek girişimcilik eğilimi göstermiştir (t = 6.136; p < 0.001). Çiftçi ailelerden gelen öğrenciler, diğerlerine nazaran daha yüksek girişimcilik niyeti ve davranışsal kontrol sergilemiştir. Kalabalık hanelerde yaşayan öğrencilerde gıda güvencesi kaygısı daha yüksek bulunmuştur (H = 7.303; p = 0.026). Pearson korelasyon analizi, gıda güvencesi kaygısı ile tarımsal girişimcilik niyeti arasında pozitif bir ilişki olduğunu (r = 0.258; p < 0.01), basit doğrusal regresyon analizi ise kaygının niyeti yordadığını (R² = 0.067; β = 0.258; p < 0.001) ortaya koymaktadır. Yetersiz gıda üretimi ve gıdaya erişim faktörleri, girişimcilik niyetini olumlu yönde etkilerken, beslenme alt boyutu negatif bir ilişki sergilemektedir (R² = 0.034; β = -0.850; p < 0.05). Sonuçlar, gıda güvencesi kaygısının tarımsal girişimcilik niyetini motive ettiğini ve özellikle kırsal bağlantılı, teknik bölümde okuyan, çiftçi ailelerden gelen erkek öğrencilerin daha yüksek potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. Araştırma, gıda güvencesinin sağlanması ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliği açısından gençlerin tarımsal faaliyetlere yönlendirilmesinin stratejik öneme haiz olduğunu vurgularken, eğitim, finansman, mentorluk ve yeni teknolojiler gibi destek mekanizmalarına ihtiyaç olduğuna dair bulgular içermektedir. Ancak, çalışmanın Harran Üniversitesi ile sınırlı olması, sonuçların genele teşmil edilmesi açısıdan sınırlılık arz etmektedir. Gelecekteki araştırmaların, farklı toplum kesimlerinde ve daha geniş örneklemlerle yapılması önerilmektedir. Bu çalışma, uygulayıcılara ve politika yapıcılara gençlerin tarımsal girişimcilik potansiyelini artırmaya yönelik önemli bir perspektif sunmaktadır.