TÜRKÇENİN ANA DİLİ OLARAK KONUŞULMADIĞI BÖLGELERDE TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE DELPHİ TEKNİĞİNE DAYALI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Abstract

Bu araştırma kapsamında Türkçenin ana dili olarak konuşulmadığı bölgelerde sınıf öğretmenlerinin Türkçe öğretiminde karşılaştıkları sorunları derinlemesine ortaya koyma ve bu sorunlara yönelik uzman temelli çözüm önerileri geliştirme amaçlamaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel ve nicel verilerin bir arada kullanıldığı karma yöntem desenlerinden açımlayıcı (keşfedici) desen tercih edilmiştir. Katılımcılar, amaçlı örnekleme türleri arasında yer alan ölçüt örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. İlk aşamada sahada görev yapan on sınıf öğretmeni ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş ve elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Elde edilen veriler belirlenen sekiz sorun teması altında toplanmıştır. İkinci aşamada ise sınıf eğitimi alanında en az doktora derecesine sahip olup Türkçe öğretimi alanında çalışmaları bulunan yedi alan uzmanı katılımıyla delphi tekniği uygulanmıştır. İlk turda uzmanlardan belirlenen sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunmaları istenmiştir. Elde edilen çözüm önerileri ikinci ve üçüncü turda 7’li Likert tipi anketle değerlendirilmiş ve uzmanlar arası görüş birliği düzeyi belirlenmiştir. Böylece öğretmenlerin belirtmiş oldukları sorunlarla ve uzmanların sunmuş oldukları çözümler arasında yapısal bir köprü kurularak, iki dilli ortamlarda Türkçe öğretimine yönelik uygulanabilir, bütüncül ve sahaya dönük çözüm önerileri ortaya konmuştur.