Potasyum, Hümik Asit ve Yaprak Gübresi Uygulamalarının Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Verim ve Lif Kalite Özelliklerine Etkisi

Abstract

Bu araştırma, 2020 ve 2021 yıllarında potasyum, hümik asit ve yaprak gübresi uygulamalarının pamukta (Gossypium hirsutum L.) verim ve lif kalite özelliklerine etkisini belirlemek amacıyla Şanlıurfa İli, Harran İlçesi, Kılıçlı mahallesinde yürütülmüştür. Deneme tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüş ve denemede materyal olarak Fiona pamuk çeşidi, potasyum, hümik asit, mikro besin elementi ve özel karışımlı yaprak gübresi solüsyonu kullanılmıştır. Denemede ana parselleri potasyum, alt parselleri ise yaprak uygulamaları oluşturmuştur. Çalışma sonucunda; Kütlü pamuk verimi 450.62-630.72 kg da-1, bitki boyu 82.80 - 98.97 cm, odun dalı sayısı 0.92-1.55 adet bitki-1, meyve dalı sayısı 10.35-13.25 adet bitki-1, koza sayısı 9.12-11.47 adet bitki 1, koza ağırlığı 5.85-6.99 g, koza kütlü pamuk ağırlığı 4.87-5.87 g, çırçır randımanı %43.05-44.17, 100 tohum ağırlığı 9.13-9.95 g, lif indeksi 7.16-7.66 g, lif uzunluğu 31.16-32.92 mm, lif inceliği 4.71-4.90 micronaire, lif kopma dayanıklılığı 31.21-34.85 g tex-1, kısa lif oranı (SFI) %4.89-6.33, lif kopma uzaması %6.45-7.08, üniformite indeksi %84.49-87.29, lif parlaklığı (Rd) %75.53-78.30 ve sarılık değeri (+b) 6.95-7.42 arasında değişim göstermiştir. Potasyum×yaprak uygulamaları interaksiyonu istatistiksel olarak kütlü pamuk verimi, bitki boyu, odun dalı sayısı, meyve dalı sayısı, koza sayısı ve sarılık değeri üzerinde önemli seviyelerde etkide bulunurken; koza ağırlığı, koza kütlü pamuk ağırlığı, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif indeksi, lif uzunluğu, lif inceliği, lif kopma dayanıklılığı, kısa lif oranı, lif kopma uzaması, üniformite indeksi ve lif parlıklığı üzerinde etkide bulunmadığı tespit edilmiştir. En yüksek kütlü pamuk verimi, bitki boyu, odun dalı sayısı, meyve dalı sayısı, koza sayısı, koza ağırlığı, koza kütlü pamuk ağırlığı, çırçır randımanı ve lif kopma dayanıklılığı değerleri sırasıyla K21×U3, K7×U3, K21×U3, K14×U2, K7×U2, K21×U3, K21×U3, K14×U3 ve K14×U3 uygulama interaksiyonlarından alınmıştır. Pamuk bitkisine 21 kg da-1 potasyum sülfat (K₂SO₄)’ın tek seferde ekimle beraber toprağa uygulanması ve yaprak uygulamalarında ise, her uygulamada olmak üzere 100 lt suya 0.5 kg üre + 0.5 kg potasyum sülfat + 0.1 kg çinko sülfat + 0.1 kg micro active combinin taraklanma başlangıcında + çiçeklenme başlangıcında + çiçeklenme doruğu dönemlerinde özel solüsyon uygulamasının önerilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.