BAZI PAMUK (Gossypium hirsutum L.) ÇEŞİTLERİNİN FARKLI LOKASYONLARDAKİ VERİM VE LİF KALİTE ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Abstract

Bu çalışma, 2023 yılı pamuk üretim sezonunda, Şanlıurfa ili Viranşehir, Harran ve Suruç İlçesi ekolojik koşullarında farklı pamuk çeşitlerinin verim ve lif kalite özelliklerinin karşılaştırılması amacıyla tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada; parsel uzunluğu 10 m, sıra arası 75 cm ve sıra üzeri mesafe ise 8-10 cm olacak şekilde bitkiler seyreltilmiştir. Bu çalışmada, materyal olarak; Livzara, Candia, Fiona, May 455, Ramses, Bonus, Lazer, Bomba, C-92 ve Lima pamuk çeşitleri kullanılmıştır. Çalışmada; kütlü pamuk verimi, koza sayısı, lif kalitesi özellikleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda; En yüksek kütlü pamuk verimi, Lazer çeşidinde Viranşehir lokasyonunda 659.44 kg/da olarak, en düşük kütlü pamuk veriminin ise Fiona çeşidinde Suruç lokasyonunda 394.34 kg/da olarak ölçülmüştür. En uzun lifler, Ramses çeşidinde Harran lokasyonunda kaydedilmiştir (33-34 mm). Bu, Ramses çeşidinin yüksek kaliteli tekstil ürünleri için uygun olduğunu göstermektedir. En kısa lifler ise Bomba çeşidinde (30-31 mm) ölçülmüştür. En yüksek mukavemet, Lazer ve Livzara çeşitlerinde 36 g/tex ile kaydedilmiştir. En düşük mukavemet ise Fiona çeşidinde 32 g/tex olarak belirlenmiştir. Bonus ve Ramses çeşitleri 4.8 micronaire değerleri ile orta incelik kategorisinde yer almıştır. En yüksek çırçır randımanı, Bonus ve Lazer çeşitlerinde %47 olarak ölçülmüştür. Bu durum, bu çeşitlerin çırçır işletmeleri için ekonomik açıdan avantajlı olduğunu göstermektedir. En düşük çırçır randımanı, Fiona ve Lima çeşitlerinde %44 olarak kaydedilmiştir. En yüksek verim değerlerinin Harran ve Viranşehir’de elde edilmesi, bu bölgelerin iklim ve toprak yapısı açısından daha avantajlı olduğunu gösterebilir. Sururç’da daha düşük verim alınması, bitki yönetimi, sulama ve gübreleme yönetimine daha fazla ihtiyaç duyulduğunu düşündürebilir.