ŞEYH İZZEDDİN AKSAN EL-URFEVÎ EN-NİBİLÎ’NİN HAYATI VE TASAVVUFÎ GÖRÜŞLERİ

Abstract

Tasavvuf tarihi boyunca, tarikatlar ve medreseler Müslüman toplumlarının hem ilmî hem de manevî gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu geleneğin önde gelen temsilcilerinden biri de Şeyh İzzeddin Aksan el-Urfevî en-Nibilî'dir. Kur'an-ı Kerîm ve Sünnet-i seniyyeyi rehber edinen Aksan, Şanlıurfa'da yaşamış ve hem ilmî hem de manevî bir önder olarak tanınmıştır. Ömrünü ilim ve irşada adamış olan Aksan, çok sayıda müftü, müderris, vaiz, imam ve öğretmen yetiştirmiştir. Aksan, kız çocuklarının eğitimine de büyük önem vermiş ve ailesini bu konuda teşvik etmiştir. Kızları ve torunları, dört yüze yakın yatılı kız talebesi yetiştirirken, iki yüze yakın erkek talebe de yatılı medreselerde eğitim görmektedir. Bu tez çalışması, Şeyh İzzeddin Aksan'ın hayatını, tasavvufî görüşlerini ve eserlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, Aksan'ın çocukluk dönemi, eğitim hayatı, tasavvufa intisabı ve tasavvufî görüşleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Özellikle Aksan'ın "Risaletü'd-Dehr" adlı Asr Suresi tefsiri ve hocası Şeyh Alaaddin elHaznevî'nin sohbetlerinden oluşan "Suhab" adlı eseri üzerinde durulacaktır. Ayrıca, Aksan'ın öğrencileri, halifeleri, medreseleri ve ilmî hizmetleri de araştırma kapsamında incelenecektir. Bu çalışma ile Şeyh Aksan'ın ilmî ve tasavvufî kişiliğinin yanı sıra örnek şahsiyetinin daha geniş kitleler tarafından tanınması hedeflenmektedir.