ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE ETİK FARKINDALIK ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE ÖĞRETMENLERİN ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME FAALİYETLERİNE YÖNELİK ETİK FARKINDALIKLARININ İNCELENMESİ

Abstract

Araştırma, ölçme ve değerlendirmede etik farkındalık düzeylerinin ölçülmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada amaç, öğretmenlerin ölçme ve değerlendirmede etik standartların ne düzeyde farkında olduğunu ölçmektir. Alanyazında bu konuda bir çalışma olmaması sebebiyle, araştırmacı tarafından etik çalışması gerçekleştirilmiştir. Alanyazında etik farkındalık ölçeği olmaması ve çalışmalarda ölçme ve değerlendirme etiği çalışılmaması sebebiyle bu çalışma alanyazına kazandırılmak istenmiştir. Çalışmada öğretmenlere uygulanmak üzere ölçme ve değerlendirme süreçleri ile ilgili etik farkındalık ölçeği geliştirilmiştir. Alanyazın incelenmiş ve konunun sınırları çizilmiştir. Kapsam konu özelinde daraltılmış ve boyutlar kuramsal olarak oluşturulmuştur. Boyutlar baz alınarak maddeler yazılmış, çeşitli düzeltmeler yapılmış ve madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan havuzdan gerekli maddeler seçilmiş ve bir taslak ölçek hazırlanmıştır. Çalışma grubu, Şanlıurfa ilinde bulunan merkez ilçelerden Eyyübiye, Haliliye ve Karaköprü ilçelerinde devlet okullarında görev yapan öğretmenlerden oluşmaktadır. İlk etapta 356 öğretmene, araştırmacı tarafından hazırlanan Ölçme ve Değerlendirmede Etik Farkındalık Ölçeği taslak formu 31 madde olarak uygulanmıştır. Açımlayıcı Faktör Analizi kapsamında temel eksen faktör yöntemi uygulanmıştır. Yapılan analizlerden sonra ölçekten 7 madde çıkarılmıştır. Analiz sonrası ölçek 24 madde ve 5 faktörlü bir yapı kazanmıştır. Faktörler için Cronbach alfa katsayıları; 1.faktör için ,817; 2.faktör için ,848; 3.faktör için ,766; 4.faktör için ,706; 5.faktör için 719 olarak bulunmuştur. İkinci aşamada ise 24 maddelik form, Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) için 259 öğretmene uygulanmıştır. Model DFA ile doğrulanmıştır. Verilerin çoklu normalliği Mardia testi ile kontrol edilmiş ve normalliğin sağlanmadığı görülmüştür. Normallik sağlanmadığı için MLR kestirim yöntemi uygulanmıştır. Varimax döndürme yöntemi kullanılmıştır. Analizler sonrası ölçeğe nihai şekli verilmiştir. Ölçek geliştirilirken DFA uygulanacak grubun çeşitli demografik bilgileri de istenmiştir. DFA sonrası bu bilgiler ile grup yorumlanmıştır. Katılımcılar cinsiyete, çalışılan kademeye ve hizmet içi eğitim alma durumlarına göre gruplandırılmış ve veriler yorumlanmıştır. Grup dağılımlarının normalliği kontrol edilmiş ve normallik sağlanmadığı için parametrik olmayan testler uygulanmıştır. Testlerin sonucunda; cinsiyete göre, çalışılan kademeye göre ve hizmet içi eğitim alma durumuna göre gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır.