SİYASİ COĞRAFYA AÇISINDAN SURİYE İÇ SAVAŞININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

2011 yılında Suriye'de protestolar patlak vermiştir. Bu protestolar, Arap dünyasındaki (Arap Baharı olarak adlandırılan) daha geniş bir protesto dalgasının parçasıdır. Suriye'deki protestoların nedeni Esad hükümetine yönelik hoşnutsuzluktu. Esad hükümeti, okullarının duvarlarına Esad aleyhinde slogan yazan bir grup çocuğu Suriye'nin Dera kentinde hapsetmiştir. Esad hükümeti bölge sakinlerinin bu çocukların serbest bırakılması yönündeki taleplerini reddetti. Bunun sonucunda Dera şehrinde büyük gösteriler düzenlenmiştir. Bu gösteriler Suriye rejim güçlerinin silah sesleri ile karşılanmıştır. Rejim güçlerinin açtığı ateş sonucu göstericiler arasında ölenler ve yaralananlar olmuştur. Bu da Suriye genelinde protestoların patlak vermesine yol açmıştır. Suriye rejim güçleri bu protestoları baskı, öldürme, işkence ve tutuklamalarla karşılamıştır. Esad güçlerinin gerçekleştirdiği bu suç eylemleri sonucunda protestolar silahlı çatışmaya dönüşmüştür. Bu silahlı çatışma, Beşar Esad rejimi güçleri ile silahlı muhalif gruplar arasındaki Suriye iç savaşı olarak bilinmektedir. Siyasi Coğrafya açısından Suriye’nin konumunun önemli olması bu çalışmayı da önemli kılmaktadır. Suriye'nin stratejik konumda olması, birçok eski medeniyetin (Babilliler, Asurlular, Fenikeliler, Yunanlılar, Kenanlılar, Fenikeliler ve Romalılar) burada ortaya çıkmasının da nedenidir. Aynı zamanda, Suriye'nin bu stratejik konumu Suriye iç savaşının da ortaya çıkması ve devam etmesinin nedenidir. Çünkü Suriye’nin konumunun önemi nedeniyle, Suriye iç savaşı, uluslararası ve bölgesel ülkelerin konusu haline gelmiştir (örnek: Rusya, ABD, Türkiye ve İran). Bu ülkelerin her biri, Suriye'deki yerel bir grubu askeri olarak desteklemektedir. Suriye bu temelde askeri kontrol alanlarına ayrılmıştır. Çünkü bu alanların her biri bu ülkelerden biri tarafından desteklenen yerel bir grup tarafından kontrol edilmektedir. Bu ülkelerin her biri Suriye bölgelerindeki jeopolitik çıkarlara ve hedeflere ulaşmak istemektedir. Bu hedefler, Suriye halkının özgürlük ve ii demokrasideki isteklerinden ve umudundan uzaktır. Suriye iç savaşının uzun süre devam etmesinin nedeni budur. Bu çalışmanın temel amacı Suriye iç savaşını siyasi coğrafya açısından değerlendirmektir. Buna ek olarak, Suriye'ye uluslararası müdahalenin nedenlerini ve bu ülkelerin Suriye'deki hedeflerini siyasi coğrafya açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, yereldeki duruma göre Suriye'deki çözüm için olası senaryolar önerilmektedir. Bu çalışmanın ortaya çıkmasında çeşitli kitap, makale ve gazete referans olarak kullanılmıştır. Ayrıca çalışmada çeşitli haritalar oluşturulmuş, bunun için de ArcGIS 10.7.1 programından faydalanılmıştır.