MEVLÂNÂ’NIN MESNEVÎ ADLI ESERİ ÖRNEĞİNDE SÛFÎ ŞAHSİYET EĞİTİMİ

Abstract

Mevlânâ’nın Mesnevî adlı eserinde sûfî şahsiyet, ahlâkî ve manevî değerlerle bütünleşerek mükemmelliğe kavuşur. Bu çalışma ile“Mesnevî’de” insan, nefs, nefsin tasnifi, ahlakî ve manevî kavramlarla şahsiyet eğitimini anlaşılır kılmayı hedefledik. Sûfînin şahsiyet eğitimi, kötü huyları terk edip Hakk’ın istediği iyi huyları benliğine yerleştirmekle mümkün olacaktır. Mevlânâ’ya göre şahsiyet eğitimi öncelikle arınmayla mümkündür. Kişilik eğitiminde tek odak noktası Cenâb-ı Hak’tır. Sûfi samimi bir kalple Allah’a teslimiyet içinde yöneldiğinde kemâle erecektir. Sûfî, Allah ile ünsiyet kurduğunda zaman ve mekân tanımadan yaşadığı bu hâli daimî olacaktır. Mesnevî’deki şahsiyet eğitimi, içsel arınmayı merkeze alan bir eğitim olarak değerlendirilebilir. Bundan dolayı tasavvufî eğitimde kullanılan metot ve unsurların kendine özgü olduğunu söylemek mümkündür. Mesnevî’de geçen sûfî hikâyeleri onların şahsiyet eğitimini örneklerle ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, tasavvuf anlayışında şahsiyet eğitimi meselesini belirli kavramlar çerçevesinde ele alınması gerekmektedir. Sûfînin eğitiminin iki temel yolu vardır. Bunlardan birincisi nefsi kötü sıfatlardan temizleyip mârifet anlayışına sahip olmak ikincisi ilâhî aşkı elde edip bu yolda ilerlemek. Mevlânâ, insanı, görünüşte küçük ama hakikatte büyük varlık olarak tanımlamıştır. O’nun hedefi normal insanı, eğitim ile mükemmelliğe kavuşturmaktır.