ŞANLIURFA İLİ PEYZAJ ALANLARINDA BULUNAN GÜLLERDE FİTOPLAZMA ETMENİNİN KARAKTERİZASYONU

Abstract

ġanlıurfa ili peyzaj alanlarında Mart-Ağustos, 2023 yılı boyunca yapılan surveylerde gül bitkilerinin yapraklarında sararma, incelme, kıvrılma, boğum aralarının kısalması ve genel olarak bitkide bodurlaĢma biçiminde fitoplazma etmeni kaynaklı olabileceği düĢünülen simptomlar görülmüĢtür. Bu çalıĢma gül bitkilerinde fitoplazma etmenini saptamak amacıyla yürütülmüĢtür. Söz konusu simptom gösteren bitkilerin genç yapraklarının orta damarları kullanılarak CTAB buffer temelli yöntem ile total nükleik asit (tNA) izolasyonu yapılmıĢtır. Elde edilen tNA‟ler 2 tur Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) ile testlenmiĢtir. Ġlk turda 16SrRNA geni üzerinde 1.400 bp lik bölgeyi çoğaltan R16F1/R16R0 üniversal ve nested PZR‟dada 1.250 bp lik PZR ürünü çoğaltan R16F2n/R16R2 üniversal primer çiftleri kullanılmıĢtır. Nested PZR çalıĢması sonucunda simptom gösteren örneklerden beklenen 1.250 bp PZR ürünü elde edilmiĢtir. Nested PCR ürünlerinin çift yönlü sekans analizi yapılarak, 16SrDNA sekanslar MEGAX programında birleĢtirilmiĢ ve NCBI vasıtasıyla BLAST analiziyle kıyaslanmıĢtır. Filogenetik analizler gülde saptanan fitoplazma etmeninin 16SrII-B alt grubu „„Candidatus Phyoplasma aurantifolia‟‟ ile %98.8 oranında iliĢkili olduğunu ortaya çıkarmıĢtır.