İMALAT SEKTÖRÜNDE DIŞ KAYNAK KULLANIMI: ŞANLIURFA İLİ ÖRNEĞİ

Abstract

Globalleşmenin etkisiyle özelikle 20. Yüzyılın ikinci yarısından sonra pazarda yaşanan gelişmeler sayesinde hız kazanma, esneklik, maliyet avantajı sağlama, rekabet avantajı sağlama, verimlilik arttırma, etkinlik gibi kavramların önemi giderek artmıştır. İşletmeler devamlılığını sürdürebilme adına bu gibi kavramları anlamaya ve kendi bünyelerinde uygulamaya çalışmışlardır. İşletmelerin bu kavramları uygulama esnasında çeşitli yöntemlere başvurmuşlardır. İşletmeler kendini analiz etmeye başlamış hangi yöntemlerin uygulanabilir hangilerinin uygulanamaz olduğunu ortaya koymaya başlamıştır. Bu yöntemleri uygulama esnasında işletmeler kendi öz yeteneklerine yani temel yeteneklere odaklanmasıyla, temel yetenekleri dışında kalan faaliyetlerini tedarikçi işletmelerle işbirliği halinde temin etmesi dış kaynak kullanımı kavramını ortaya çıkarmıştır. 1980’lerden sonra işletmelere rekabet avantajı sağlamaya yönelik yeni yöntem, beceriler ve stratejik politikalar geliştirilmiştir. Bu yöntem ve teoriler çoğunlukla öz yeteneklere, kaynaklara ve örgütsel öğrenmeye dayanmaktadır. Kaynak temelli yöntemler, finans, muhasebe, insan kaynakları ve benzeri idari süreçleri, işletmelerin temel yetenekleri ve ana faaliyetleri dışındaki dış kaynaklara aktararak serbest çalışmaya odaklanmıştır. İşletmeler açısından bu durum kaynak tasarrufunun yanı sıra büyük ölçüde zaman tasarrufu, maliyetlerin azalması gibi faydalar sağlamaktadır. Bu faydalar ışığında işletmeler yeni bakış açıları kazanarak rekabet anlamında performans ölçme ve performans geliştirmeye yönelik V farklı yaklaşımlar geliştirilmiştir. Bu yaklaşımlar biri de dış kaynak kullanım kavramıdır. Dış kaynak kullanımı kavramını günümüzdeki işletmelerin neredeyse tamamına yakını ya bu kavramı bilmekte ya da bu kavramı kendi işletmelerinde yöntem olarak kullanmaktadır. Dış kaynak kullanımı iş dünyasında giderek önemli bir gelmeye devam etmektedir. Ayrıca akademik çevre de bu kavramı anlama çalışmış ve son yıllarda da daha fazla çalışmalarında yer vermiştir. Bu çalışmada dış kaynak kullanımı kavramı açılanmaya çalışılmıştır. İmalat sanayinin gelişimi ve Şanlıurfa ilinde bulunan işletmelerin dış kaynak kullanımı hakkında bilgilere yer verilmiştir. Ayrıca imalat işletmelerine bazı öneriler de sunulmuştur.