HADİS VE SÜNNET BAĞLAMINDA HZ. PEYGAMBER’İN (S.A.V.) EĞİTİME YAPTIĞI VURGU VE ÖĞRETMENLİK ROLÜ

Abstract

Hz. Peygamber (s.a.v.), insanî değerlerin zayıf olup zulüm ve adaletsizliğin hâkim olduğu bir toplumu yeniden insanlık değerleriyle buluşturmak için Allah tarafından görevlendirilen bir öğretmendir. O, hak, adalet, hoşgörü, kardeşlik gibi toplumun temel dinamiklerini oluşturan ilkeleri tesis etmek için görevlendirilmiştir. Câhiliye toplumunun içinde bulunduğu sosyal ve ahlakî krizi ortadan kaldırıp insanlığa örnek olan Asr-ı Saâdet toplumunu inşa etmesi onun öğretmenlik rolünü başarıyla yerine getirdiğini göstermektedir. Peygamberimizin (s.a.v.) bu büyük inkılâbı kısa bir sürede gerçekleştirmiş olması da onun, eğitimciliğin gerekli kıldığı vasıfları tam anlamıyla taşıdığını kanıtlar niteliktedir. Onun başlattığı bu değişim ve dönüşüm hareketinin kısa bir sürede bütün arap yarımadasında yankı bulması, geliştirdiği eğitim anlayışının ne kadar etkileyici ve insancıl bir yapıya sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) eğitim anlayışı sevgi, merhamet, hoşgörü gibi insanı kucaklayan ve etkileyen bir temele dayanıyordu. Onun, atalarının inanç ve geleneklerine sıkı sıkıya bağlı insanların bile gönlünü kazanarak kısa sürede coğrafyaları aşan bu ihyâ hareketini gerçekleştirmesi, sahip olduğu eğitim anlayışının ve yeteneğinin bir sonucudur. Onun eğitim öğretim faaliyetlerinde kullandığı ilke ve metotlar, eğitimde hedeflenen amaçlara ulaşmak için en doğru ve en güvenilir tespitlerdir. Peygamberimizin (s.a.v.) her alanda gerçekleştirdiği eğitim öğretim faaliyetlerinin tam bir sonuç vermesi, onun ilâhî bir eğitimden geçtiğini ve kendisine verilen görevin gereği olarak Allah tarafından eğitimcilik vasıflarıyla donatıldığını göstermektedir. Hz. Peygamber’in geliştirdiği eğitim stratejisi, bütün fertleriyle toplumun tamamını içine alan, bireysel özellikleri ve ihtiyaçları göz önünde V bulunduran, kime, neyi, nasıl öğreteceğini doğru tespit etmeyi esas alan bir karaktere sahiptir. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) ortaya koyduğu eğitim modelinde tespit ettiği ilke ve yöntemler, her çağa ve her topluma ışık tutan temel prensipleri barındırmaktadır. Hz. Peygamber’in sıklıkla kullandığı ilke ve yöntemlerin başarıya ulaşması ve her çağda uygulanabilir olması onun günümüz eğitim anlayışlarına ışık tutacak birçok ilkeye sahip olduğunu göstermektedir. Hz. Peygamber’in hayatı ve eğitim anlayışının incelenmesi, eğitim program ve politikalarımızı doğru tespit etmemize yardımcı olacaktır. Onun eğitim faaliyetlerindeki ilke ve yöntemlerini günümüze yansıtmamız, eğitimdeki amaç ve hedeflerimize ulaşmamızda önemli bir adım olacaktır.