YERALTI SULARINDA BULUNABİLEN NİTRAT VE SÜLFATIN DENİTRİFİKASYON MEMBRAN-SÜLFİDOJENİK YUKARI AKIŞLI KOLON SIRALI REAKTÖR SİSTEMİNDE GİDERİMİ

Abstract

Yeraltı sularında bulunabilen nitrat başta mavi bebek hastalığı olmak üzere bir dizi sağlık sorununa sebep olmaktadır. Kükürt ya da tiyosülfat bazlı denitrifikasyon süreçleri ile nitrat giderimi sağlansa da bu sürecin sülfat üreten bir proses olması sistemin kullanımını sınırlamaktadır. Yeraltı sularında sülfat ayrıca, nitrat ile birlikte bulunabilmektedir. Bu tez çalışmasında yeraltı sularında bulunan sülfat ve nitratı uzaklaştırmak için sülfür bazlı ototrofik denitrifikasyon ve etanol bazlı sülfat indirgeme sıralı sistemi kullanıldı. Sülfidojenik reaktörde üretilen sülfür, denitrifikasyon sürecinde elektron kaynağı olarak kullanıldı. Sistem iki periyotta çalıştırılmış olup giriş nitrat konsantrasyonları 25 ile 100 mg/L arasında değiştirildi. Giriş sülfat ise çalışma boyunca 500 mg/L’de tutulmuş olup sülfat indirgeme süreci ile konsantrasyonu 385±166 mg/L seviyelerine kadar düşürüldü. Bu indirgeme süreci ile ortalama 34.4±30 mg/L sülfür ve 1032±139.4 mg/L alkalinite üretilmiştir. Tüm çalışma boyunca HRT 1 gün olup maksimum nitrat giderim oranı %75 olarak hesaplandı. Bu sayede geliştirilen konfigürasyon ile yeraltı sularında bulunabilen sülfatın sülfüre, üretilen sülfür ile de yine yeraltı sularında bulunabilen nitratın indirgenmesinin mümkün olduğu gösterildi.