BİYOKÖMÜRÜN (BIOCHAR) DOMATES, BİBER BİTKİLERİ VE TOPRAĞIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

Biyokömür toprak özelliklerini iyileştirmede kompost veya hayvan gübresine benzer olmasıyla beraber toprak kalitesinin artırılmasında daha etkin rol oynamaktadır. Biyokömür çalışmaları yurt dışında geniş anlamda yapılırken, ülkemizde henüz yeni bir konu olarak görülmektedir. Çok yeni bir konu olmasına karşın kullanılan materyallere bağlı olarak tarımsal üretimde önemli bir yere sahip olabilecek nitelikte karakteristik özellikler gösterebilmektedir. Çalışmada amaç, sera koşullarında, tuzlu ve tuzsuz topraklarda biyokömür uygulamalarının domates ve biber bitkilerine ve toprak parametrelerine etkilerinin ortaya konulmasıdır. Bu kapsamda, kullanılan biyokömür hammaddesi olarak bölgeye adapte olmuş, Adıyaman ve Şanlıurfa’da yoğun tarımı yapılan tütün ve pamuk bitkilerinin artıkları olan tütün sapı (TS) ve pamuk sapı (PS) kullanılmıştır. Çalışmada bu biyokömürlere ait %0, %0,3 ve %0,6 dozları hem tuzlu toprakta hem de tuzsuz toprakta uygulanmış ve çalışmada iki ayrı bitki (biber ve domates) kullanılmıştır. Çalışmada toprağın bazı kimyasal özellikleri (organik madde, KDK (katyon değişim kapasitesi), DK (değişebilir katyonlar), pH, EC (elektriksel iletkenlik) ve kireç) üzerine olacak muhtemel etkileri araştırılmıştır. Ayrıca domates ve biber bitkilerinde (bitki boyu, meyve sayısı, gövde çapı, meyve uzunluğu, meyve çapı, perikarp kalınlığı, meyve ağırlığı, pH, EC, yaprak sayısı, SÇKM (suda çözünebilir kuru madde) miktarı, klorofil içeriği, bitki yaş ağırlığı, bitki kuru ağırlığı, bitki kök yaş ağırlığı, bitki kök kuru ağırlığı, bitkide toplam element analizi) parametreleri incelenmiştir. Yapılan çalışmada elde edilen sonuçlara bakıldığında tuzlu ve tuzsuz topraklarda kontrol (%0) dozuna göre doz artışına bağlı olarak genelde bir iyileşme olduğu görülmektedir. Bu iyileşme öncelikle tuzlu topraklarda daha belirgin ortaya çıkmış olup kullanılan her iki materyalin (TS ve PS) en üst dozlarında (%0,6) etkili olmuştur. Bu etki tuzsuz toprakta da hem bitki, hem de toprak parametrelerinde kendisini göstermiştir (p