ŞANLIURFA KOŞULLARINDA FARKLI YUMRU İRİLİKLERİNİN SÜMBÜLTEBER (Polianthes tuberosa L.) BİTKİSİNİN VERİM VE BAZI TARIMSAL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Abstract

Bu çalışma, 2019 yılında Şanlıurfa koşullarında, farklı yumru iriliklerinin sümbülteber (Polianthes tuberosa cv. 'Double') bitkisinin verim ve bazı tarımsal özellikleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada 2 farklı yumru iriliği (4-5 ve 7-8 cm) incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler JMP-SAS istatistik paket programı yardımıyla analiz edilmiş, standart sapma ve ortalamaları alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, çıkış tarihi (14-22 gün), ilk çiçeklenme tarihi (69 gün), %70 çiçeklenme (103-104 gün), son çiçeklenme tarihi (230 gün), başağın çiçeklenme süresi (30gün), çiçeklenme periyodu (163 gün), vejetasyon süresi (234-253 gün), bitki boyu (28.62-45.10 cm), yaprak boyu (10.32-24.54 cm), yaprak sayısı (11.34-17.18 adet/bitki), bitki başına çiçek sap sayısı (0-1 çiçek/sap), sapta çiçek sayısı (0-24.24 çiçek/sap), öbek ağırlığı (128.78-138.86 g), öbek çevre uzunluğu (24.84-25.36 cm), anaç yumru çevre uzunluğu (13.12-14.28 cm), yavru yumru sayısı (11.04-16.76 adet/bitki), yavru yumru çevre uzunluğu (5.86-6.22 cm), yavru yumru ağırlığı (6.20-7.72 g), anaç yumru ağırlığı (51.54-65.10 g) değerleri elde edilmiştir. Bu çalışmada elde edilen verilere göre; farklı yumru iriliklerinden incelenen değerler bakımından 7-8 cm çevre uzunluğuna sahip yumruların daha yüksek değerler verdiği tespit edilmiştir. Bölgemiz açısından yumru verimi (11.04-16.76 adet/bitki) yüksek ve çiçeklenme periyodunun (163 gün) oldukça uzun olduğu gözlemlenmiş olup alternatif bir yazlık ürün olarak yetiştirilebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada elde edilen verilere göre; farklı yumru iriliklerinden incelenen değerler bakımından 7-8 cm çevre uzunluğuna sahip yumruların daha yüksek değerler verdiği tespit edilmiştir. Bu değerler dikkate alındığında yumru verimi için 4-5 cm çevre uzunluğuna sahip yumruların tohumluk üretiminde ve uçucu yağ üretimi için ise 7-8 cm çevre uzunluğuna sahip yumruların kullanılması öngörülmüştür. Sümbülteber bitkisinin Şanlıurfa sıcaklarına dayanıklı olduğu ve kısıtlı sulama ile yetiştirilebileceği gözlemlerle tespit edilmiş ancak bu konu ile ilgili bilimsel araştırmaların yapılması gerekmektedir.