ŞANLIURFA, BOZOVA BÜYÜK VE KÜÇÜK GÖLLERİNİN SU KALİTESİNİN ZAMANLA DEĞİŞİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Su, dünyadaki canlıların hayatta kalması için çok önemlidir. Su kaynakları içerisinde göller yer almaktadır. Göllerde kapalı sistemler oldukları için çevre kirliliğinden daha çok etkilenirler. Özellikle azot, fosfor gibi besin ürünleri göllerde ötrofikasyona neden olup ve aynı zamanda kalite değişimine neden olmaktadır. Büyük ve Küçük Gölleri, Şanlıurfa'nın Bozova İlçesinde bulunan yeraltı su kaynaklarıyla beslenmektedir. Ayrıca yağış sularıyla birlikte ve kar suları ile beslenen hidrolojik olarak birbirine bağlı iki doğal sığ göldür. Bu çalışma, Şubat 2020- 2021 Ocak tarihleri arasında bir yıl boyunca 10 farklı istasyondan su örnekleri alınarak Bozova Büyük Göl ve Küçük Gölünün (Şanlıurfa)’da su kalitesinin değerlendirilmesi amacıyla meydana gelen değişimler belirlenerek su kalite özelliklerinin değerlendirilmesi ve kirlilik seviyesini belirlemek amacıyla pH, sıcaklık (T), iletkenlik (EC), çözünmüş oksijen (ÇO), askıda katı maddeler (AKM), nitrat nitrojen (NO3-N), Toplam Azot (TN) , Toplam Fosfor (TP), Toplam Fosfor (TP), Toplam çözünmüş madde (TDS), Alkalinite, Sülfat (SO4), Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ), Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) fizikokimyasal parametre analizleri yapılmıştır. Çalışmada ölçümü yapılan fiziko-kimyasal verilerin değerlendirilmesi ve elde edilen bulgular Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine göre; askıda katı madde, çözünmüş oksijen, , sülfat, nitrit, bakımından I.sınıf su kalitesi, Kimyasal oksijen ihtiyacı, toplam fosfat değerleri bakımından III. Sınıf su kalitesi olduğu belirlenmiştir. Toplam alkanite değerleri incelendiğinde sert sular sınıfında olduğu tespit edilmiştir. Biyolojik oksijen ihtiyacı, nitrat, sıcaklık IV Sınıf su kalitesi özelliği gösterirken pH parametresi de I-III. su kalite sınıfında olup toplam azot değerinde II. Sınıf su kalitesine girmektedir. Bir yıl süreç içerisinde Büyük gölde alg, yosun özelliklede sazlık ve kamışların oluştuğu ve göl yüzeyini yer yer kapladığı görülmüştür. Küçük gölde ise böyle bir durum gözlenmemiştir.