KIŞLIK YETİŞTİRİLEN FİĞ-ARPA (Vicia sativa- Hordeum vulgare L.) KARIŞIMININ FARKLI YÖNTEMLERLE TOPRAĞA KARIŞTIRILMASINDAN SONRA, YETİŞTİRİLEN PAMUKTA (Gossypium hirsutum L.) VERİM ve VERİM UNSURLARININ BELİRLENMESİ

Abstract

Bu araştırma, kışlık olarak ekilen ve nisan ayı ortalarında farklı yöntemlerle toprağa karıştırılan arpa+fiğ karışımının sonrasında ekilen bazı pamuk çeşitlerinin, verim ve verim unsurlarına etkisini belirlemek amacıyla 2020 yılında Harran Ovası sulanabilir koşullarında yürütülmüştür. Deneme bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Denemede “X” konusu kontrol (geleneksel üretim, fiğ-arpa karışımı ekilmemiş parseller), “Y” konusu (sonbaharda Fiğ-arpa karışımının ekilerek, nisan ayı ortalarında tüm bitkilerin yeşil gübre olarak toprağa karıştırıldığı ve pamuk ekiminin yapıldığı parseller) ve “Z” konusu (sonbaharda Fiğ-arpa karışımının ekilerek nisan ayı ortalarında yeşil ot olarak biçildikten sonra, tarlada kalan anız ve köklerin toprağa karıştırılarak, pamuk ekiminin yapıldığı parseller) olmak üzere 3 konu ve 3 pamuk çeşidi (Lima, Candia ve Fiona) ele alınmıştır. Ekimde her bir parsel 12 m uzunluğunda 4 sıradan oluşturulmuştur. Ekim normu 75x15 cm olarak ayarlanmıştır. Çalışmada pamuk çeşitlerinde verim ve verim unsurları ile lif kalite özellikleri incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre uygulamaların kütlü pamuk verimi, erkencilik oranı, bitkide koza sayısı, odun dalı sayısı, koza kütlü ağırlığı ve 100 tohum ağırlığını etkilediği, çeşitler arasında ise erkencilik oranı, odun dalı sayısı ve çırçır randımanı dışındaki incelenen tüm özellikler yönünden farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, kütlü pamuk verimi, koza sayısı, koza kütlü ağırlığı ve 100 tohum ağırlığı için uygulama-çeşit interaksiyonu önemli çıkmıştır. En yüksek kütlü pamuk verimi Candia çeşidinde Z uygulamasından elde edilmiştir. Lif kalite parametreleri (uzunluk, üniformite ve mukavemet) yönünden Fiona çeşidi öne çıkmış, Lima çeşidi ise daha ince liflere sahip olmuştur