SINIFINDA SURİYELİ ÖĞRENCİ BULUNAN ÖĞRETMENLERİN KAPSAYICILIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Abstract

İltica, ilticanın çeşitleri, nedenleri ve geçici koruma altındaki bireylerin eğitim sürecini etkileyen bazı konular, geçici koruma altındaki öğrencilerin, iltica ettikleri ülkelerdeki okullara entegrasyonunu sağlayabilmekte veya bu entegrasyonu engelleyebilmektedir. Bu araştırma eğitim-öğretim sürecinin ana unsurlarından biri olan öğretmenlerin, derslerini yürüttükleri sınıflardaki geçici koruma altındaki öğrencilere yaklaşım şekilleri, tutumları ve bu paralelde öğrencilere karşı kapsayıcılık düzeylerinin araştırılması ve sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan öğretmenlerin kapsayıcılık düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Nicel modelde desenlenen bu araştırmanın evreni 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Şanlıurfa ili merkez ilçelerinden Haliliye’ye bağlı 76 ortaokulda görev yapmakta olan ve ilgili dönemde ders yürüttükleri sınıflarda Suriye’li öğrenci bulunan 1845 öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmada örnekleme yöntemi olarak, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma örneklemi Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde bulunan ortaokullarda görev yapan 106 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak için kişisel bilgi formu ve Terzi ve Göçen ve Altun (2019) tarafından geliştirilen “Revize Edilmiş Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Form ve ölçekten elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Çalışmanın veri analizi aşamasında, yapılan normallik testlerine göre parametrik veya parametrik olmayan testler tercih edilmiştir. Bu kapsamda V betimsel istatistiklerin yanı sıra bağımsız gruplar t-testi, Kruskal Wallis-H testi, Mann-Whitney-U testi ve Spearman rho korelasyon analizi (Spearman sıra farkları korelasyon katsayısı) veri analizinde kullanılan istatistikler olmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan ortaokul öğretmenlerinin kapsayıcılık düzeylerinde cinsiyet, branş ve mezun olunan eğitim kademesi değişkenleri açısından anlamlı bir fark olmadığı; öğretmenlerin kapsayıcılık düzeyleri ile yaş, mesleki kıdem yılı toplam öğrenci sayıları ve geçici koruma altındaki öğrenci sayıları arasında ise düşük düzeyde korelasyonların olduğu tespit edilmiştir.

İltica, ilticanın çeşitleri, nedenleri ve geçici koruma altındaki bireylerin eğitim sürecini etkileyen bazı konular, geçici koruma altındaki öğrencilerin, iltica ettikleri ülkelerdeki okullara entegrasyonunu sağlayabilmekte veya bu entegrasyonu engelleyebilmektedir. Bu araştırma eğitim-öğretim sürecinin ana unsurlarından biri olan öğretmenlerin, derslerini yürüttükleri sınıflardaki geçici koruma altındaki öğrencilere yaklaşım şekilleri, tutumları ve bu paralelde öğrencilere karşı kapsayıcılık düzeylerinin araştırılması ve sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan öğretmenlerin kapsayıcılık düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Nicel modelde desenlenen bu araştırmanın evreni 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Şanlıurfa ili merkez ilçelerinden Haliliye’ye bağlı 76 ortaokulda görev yapmakta olan ve ilgili dönemde ders yürüttükleri sınıflarda Suriye’li öğrenci bulunan 1845 öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmada örnekleme yöntemi olarak, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma örneklemi Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde bulunan ortaokullarda görev yapan 106 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak için kişisel bilgi formu ve Terzi ve Göçen ve Altun (2019) tarafından geliştirilen “Revize Edilmiş Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Form ve ölçekten elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Çalışmanın veri analizi aşamasında, yapılan normallik testlerine göre parametrik veya parametrik olmayan testler tercih edilmiştir. Bu kapsamda V betimsel istatistiklerin yanı sıra bağımsız gruplar t-testi, Kruskal Wallis-H testi, Mann-Whitney-U testi ve Spearman rho korelasyon analizi (Spearman sıra farkları korelasyon katsayısı) veri analizinde kullanılan istatistikler olmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan ortaokul öğretmenlerinin kapsayıcılık düzeylerinde cinsiyet, branş ve mezun olunan eğitim kademesi değişkenleri açısından anlamlı bir fark olmadığı; öğretmenlerin kapsayıcılık düzeyleri ile yaş, mesleki kıdem yılı toplam öğrenci sayıları ve geçici koruma altındaki öğrenci sayıları arasında ise düşük düzeyde korelasyonların olduğu tespit edilmiştir.