TÜRK İŞ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE HATAY İLİNDEKİ SURİYELİ SIĞINMACILARIN SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de iş hukukunun çalışan Suriyeli sığınmacılar açısından nasıl işlediğir. Modern iş hukukun temel kavramları ve tarihsel gelişimi ile Türkiye’de çalışan Suriyeli sığınmacıların çalışma hayatı yönünden karşılaştıkları sorunlar ele alınmıştır. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Türk iş hukuku kavramı, iş hukukunun tarihsel gelişimi, işçi-işveren ilişkisi ve iş hukukunun kapsamı ilgili temel kavramları ele alınmıştır. İş hukukunun kapsamı ve modern iş hukukunun günümüze yansımalarının nasıl olduğu tartışılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde, Türkiye’deki sığınmacılar için iş kanunu kapsamında yürürlükte olan Türk iş hukukunda Suriyeli sığınmacıların durumu incelenmiş ve Suriyeli sığınmacılar açısından Türkiye’deki olumlu ve olumsuz etkileri tartışılmıştır. Suriyeli sığınmacıların; yeni istihdam oluşturma, yeni iş yerlerinin açılmasıyla rekabetin artırılıp ticaretin canlanması, istihdamın oluşmasıyla çalışanların sosyal refahlarının yükselmesi gibi iş hayatında olumlu etkileri görülmüştür. Ayrıca yeni iş gücünün getirmiş olduğu işsizlik ve çalışanların ücretlerinin düşmesi gibi olumsuz etkileri de görülmüştür. Çalışmanın son bölümünde, Suriyeli sığınmacıların çalışma hayatında karşılaştıkları; sağlık, düşük ücret, kötü çalışma koşulları, kayıt dışı çalışma gibi sorunları ile karşılaştıkları bu sorunların; kayıt altına alınarak çalışma, kayıtsız çalışanların ceza yoluyla engellenmesi, kanunda doğan yaptırımlar vb. gibi çözüm önerileri yapılmıştır. Hatay ilini temsil eden Antakya, Reyhanlı, Kırkhan ve İskenderun ilçelerinde yaşayanlarla anket çalışması gerçekleştirilmiştir. V Çalışma verileri SPSS bilgisayar programı ile analiz edilmiş ve analiz sonuçları tablolarla ifade edilmiştir. Çalışma verilerinden elde edilen bulgulara göre çalışanların çalışma saatleri, izinleri, aldıkları ücretler, sağlık haklarından faydalanma ve performansa dayalı yükselme gibi çalışma koşullarının yeterli olmadığı görülmüştür. Çalışanların haklarının eksiksiz bir şekilde kendilerine verilmesinin yine kanun ve denetimler ile mümkün olabileceği düşünülmektedir. Çalışmanın sonunda Türk iş kanunu, Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların karşı karşıya olduğu en önemli sorunlar ile tüm bu engel ve sorunların aşılmasına yönelik çözümlerin neler olduğu üzerine durulmuştur.