TEK TEK DAĞLARI BÖLGESİNDE YETİŞTİRİLEN İVESİ KOYUNLARINDA MİTOKONDRİYAL ND1 (NADH DEHİDROGENAZ ALTÜNİTE 1) VE ND2 (NADH DEHİDROGENAZ ALTÜNİTE 2) GENLERİNİN MOLEKÜLER GENETİK ANALİZİ

Abstract

Bu çalışmada, Şanlıurfa yöresi Tek Tek dağlarında yetiştirilen ve akrabalık ilişkisi bulunmayan İvesi ırkı koyunlarda mitokondriyal ND1 (NADH dehidrogenaz altünite 1) ve ND2 (NADH dehidrogenaz altünite 2) genlerinde moleküler analizler yapılmıştır. ND1 ve ND2 proteinleri, NADH'den elektron transferini katalize eden mitokondriyal membran solunum zinciri NADH dehidrogenazın (Kompleks I) çekirdek alt birimleridir. ND1 proteini ND1 geni, ND2 proteini ND2 geni tarafından kodlanır. Koyunlarda mitokondriyal ND1 proteini (NP_008406) 318 amino asitten, ND2 proteini (NP_008407) 347 amino asitten oluşmaktadır. Koyun ND1 geni 954 bp, ND2 geni 1041 bp uzunluğundadır (ND1 Gen ID: 808249, Lokasyon: 2745-3699; ND2 Gen ID: 808250, Lokasyon: 3910-4951). Koyunlardan alınan kan örneklerinin DNA izolasyonu, genomik DNA izolasyon kiti kullanılarak yapılmıştır. Yapılan PCR çalışmalarında ND1 ve ND2 genlerinde sırasıyla, 512 bp ve 931 bp uzunluğundaki ürünler elde edilmiştir. Mitokondriyal ND1 ve ND2 geninde DNA sekans analizi yapılmıştır. DNA dizi analizine göre, İvesi koyun ırkında ND1 ve ND2 genlerinin polimorfik olduğu ve bu gen üzerinde sırasıyla; G474A, G687A ve T273C, C519T, C558T mutasyonları tespit edilmiştir. Koyun mitokondriyal ND1 ve ND2 protein modellleri incelendiğinde, mutasyonların (silent) proteinin yapısı ve özelliğinde önemli değişimlere neden olmadığı tespit edilmiştir. Koyunlarda ilgili genomik bölgelere yönelik çalışmalarda mutasyonların araştırılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir.