ALİ SAİP URSAVAŞ’IN BİYOGRAFİSİ VE FAALİYETLERİ

Abstract

Bu çalışmanın konusu Cumhuriyet tarihinin önde gelen isimlerinden biri olan, Urfa Milli Mücadelesinin kahramanı olarak tanınan ve birçok dönem boyunca Urfa milletvekilliği yapmış olan Ali Saip Ursavaş’ın biyografisi ve faaliyetleridir. Ali Saip Bey, asker kökenli bir ailenin çocuğu olarak geleneği devam ettirmiş ve Harbiye Mektebi’ni bitirmiştir. Ardından ülkenin çeşitli yerlerde görev yapmış; Trablusgarp, Balkan ve I. Dünya Savaşlarına katılarak bu savaşlarda yararlılık göstermiştir. İşgal yıllarında sırasıyla Kadirli ve Kozan Jandarma Tabur Komutanlıkları görevlerinde bulunmuştur. Aralık 1919’da ise Urfa Jandarma Tabur Komutanlığı’na atanmış ve bu görev onun askeri hayatının adeta dönüm noktası olmuştur. Burada Fransızlara karşı gerçekleştirilen direnişte Kuva-yı Milliye komutanlığını yürütmüş ve 11 Nisan 1920 tarihinde Urfa’nın kurtuluşuna kadar Urfa halkı ile birlikte Fransızlara karşı savaşmıştır. Verdiği bu mücadele onun kariyerindeki en önemli etken olmuş ve aynı zamanda siyasi hayatına da zemin hazırlamıştır. 1920 yılında Urfa’dan milletvekili seçilerek I. Dönem Büyük Millet Meclisi’ne girmiştir. 1920-1923, 1923-1927, 1927-1931, 1931-1935 ve 1935-1939 yılları arasında kesintisiz olarak milletvekilliği görevini yürütmüştür. 1923-1927 dönemi Kozan milletvekili olmakla birlikte diğer dönemlerde Urfa milletvekilliği yapmıştır. Ali Saip Bey bunun yanı sıra İstiklal mahkemelerinde de görev almıştır. Askeri ve siyasi hayatı boyunca hakkında ortaya atılan çeşitli iddialar onu Cumhuriyet tarihinin en tartışmalı isimlerinden biri yapmıştır. Üstelik Çerkez Ethem ile birlikte Mustafa Kemal Atatürk’e suikast yapacağı iddiası gündeme geldiğinde dokunulmazlığı kaldırılarak yargılanmış fakat davadan beraat etmiştir. Ali Saip Bey’in Fehime Hanım ile olan evliliğinden iki kız ve iki oğlan olmak üzere V dört çocuğu olmuştur. Askeri ve siyasi hayatındaki faaliyetleri ile Cumhuriyet tarihinin tanınan simalarından biri olan Ali Saip Bey 1939 yılında, elli dört yaşında, Urfa milletvekili iken vefat etmiştir.