NOHUTTA TÜRLER ARASI F2 MELEZ POPULASYONLARINDA BAKLA DÖKME ÇİÇEKLENME ZAMANI ve ÇİÇEK RENGİNİN KALITIMI

Abstract

Yabani türlerde neslin devamlılığını sağlayan bakla dökme olayı tarımsal üretimde kültürü yapılan birçok bitkide önemli bir sorun oluşturmaktadır. Yemeklik tane baklagillerde bakla dökme genotip ve çevre şartlarına bağlı olarak önemli verim kayıplarına neden olmaktadır. Bu araştırma kültürü yapılan nohut C. arietinum L. türüne ait Gökçe çeşidi ile progenitör türü C. reticulatum genotipleri arasında yapılan melezlerden elde edilen F2 populasyonlarda bakla dökme oranı, çiçeklenme zamanı ve çiçek renginin kalıtımını belirlemek amacıyla, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Osmanbey Yerleşkesi Tarımsal Uygulama alanında yürütülmüştür. Çalışmada 5 F2 populasyonuna (Gökçe x Eğil_065, Gökçe x Bari1_092, Gökçe x Bari2_072, Gökçe x Bari3_072 ve Gökçe x Cudi1_022) ait sırasıyla 174, 171, 108, 138 ve 104 genotipten oluşan toplamda 695 hat değerlendirilmiştir. Bakla dökme oranı ve çiçeklenme zamanı ve çiçek rengine ait kalıtım tahminleri histogram grafikleri ve Ki Kare metodu ile belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre bakla dökme oranları ve çiçeklenme zamanına ait histogram grafiklerinin sürekli dağılış gösterdiği ve bu karakterlerin kantitatif kalıtıma sahip olup birden fazla gen tarafından kontrol edildiği gözlenmiştir. Çiçek rengi kalıtımının 2 populasyonda (Gökçe x Eğil_065 ve Gökçe x Cudi1_022) kesikli dağılım gösterdiği ve Ki Kare testine göre 3:1 Mendel açılımına uyum gösterdiği ve karakterin tek gen tarafından kontrol edildiği belirlenirken diğer popülasyonlarda (Gökçe x Bari1_092, Gökçe x Bari2_072 ve Gökçe x Bari3_072), çiçek rengi açılımının genetik distorsiyon gösterdiği gözlenmiştir