ŞANLIURFA EKOLOJİK KOŞULLARINDA BAZI YAPRAK GÜBRESİ UYGULAMALARININ, PAMUĞUN (Gossypium hirsutum L.) VERİM VE VERİM ÖGELERİNE ETKİSİ

Abstract

Bu çalışma; yaprak gübresi uygulamalarının, pamuğun verim ve verim unsurlarına etkisini belirlemek amacıyla 2021 yılı pamuk üretim sezonunda ana ürün olarak Şanlıurfa ekolojik koşullarında planlanmışve yürütülmüştür. Denemede bitki materyalini MAY-505 ve MAY-455 pamuk çeşitleri oluşturmuştur. Yaprak gübresi olarak Ravel/Şamar (Solin), Detabeta Micromix ve Lebosol Nutriphos isimli gübreler, prospektüsünde belirtilen zaman ve dozda uygulanmıştır. Deneme bölünmüş parseller deney desenine göre 3 tekerrürlü olarak planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; yaprak gübresi uygulamaları, bitki boyu (cm), odun dalı sayısı (adet/bitki), meyve dalı sayısı (adet/bitki), koza sayısı (adet/bitki), koza ağırlığı (g), koza kütlü ağırlığı (g), 100 tohum ağırlığı (g), kütlü pamuk verimi (kg/da), erkencilik (%) çırçır randımanı (%), lif indeksi (%) , lif uzunluğu (mm), lif inceliği (mic/index) ve lif mukavemeti (g/tex), üzerine olumlu ya da olumsuz yönde istatistiksel önem seviyesinde etkide bulunduğu saptanmıştır. En yüksek kütlü pamuk verimi Lebsol Nutriphos uygulamasından 435.3 kg/da alınırken en düşük değeri kontrol uygulaması 394.2 kg/da oluşturmuştur. Yaprak gübresi uygulamaları verim, verim ögeleri ve lif teknolojik özellikleri üzerine kontrole göre genel olarak daha yüksek değerler sağlamıştır. Diğer yandan yaprak gübresi uygulamaları kontrole göre bitki boyunu kısaltmış, odun dalı sayısını azaltmış ve lif inceliğini olumsuz etkileyerek, lifi kalınlaştırmıştır. Çalışmamızda incelenen karakterlerin hiç birisinde çeşit ve çeşit x yaprak gübresi interaksiyonları istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Bunun nedeninin çeşitlerin aynı firmaya ait olduğu ve genetik yapısının birbirine yakın olduğundan kaynaklandığı tahmin edilmektedir.