DİCLE HAVZASINDAKİ METEOROLOJİK KURAKLIK TRENDİNİN YENİLİKÇİ ŞEN YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ

Abstract

Bu tez çalışmasında, Türkiye’nin en önemli su havzalarından olan Dicle Havzası’ndaki dokuz meteoroloji gözlem istasyonuna ait Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM)’den temin edilen aylık toplam yağış verileri ile 3, 6, 12 ve 24 aylık zaman ölçeklerinde (SYİ-3, SYİ-6, SYİ-12, SYİ-24) Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ) yöntemi kullanılarak elde edilen kuraklık indis değerleriyle bölgenin kuraklık analizi yapılmıştır. Farklı zaman ölçeklerinde elde edilen indis değerlerinin trend analizinde Yenilikçi Şen Yöntemi (Innovative Trend Analysis-ITA) kullanılmıştır. Çalışmada, farklı zaman ölçeklerinde ve ele alınan istasyonlarda en uzun kurak dönem SYİ-24’te 158 ay olarak 17950- Cizre istasyonunda görülmüştür. En yüksek kurak dönem meydana gelme oranı SYİ-12’de 17920- Yüksekova istasyonunda %58 olarak belirlenmiştir. 3, 6 ve 24 aylık zaman ölçeklerinde, en yüksek Aşırı Kurak (AK) durum oluşma yüzdesi 17846-Maden istasyonunda olurken, 12 aylık zaman ölçeğinde ise 17280-Diyarbakır istasyonunda meydana gelmiştir. ITA yöntemi ile yapılan trend analizine göre 17846-Maden istasyonu için tüm zaman ölçeklerinde “çok güçlü” bir azalma trendi tespit edilmiştir.