NUREDDĠN EL-BRĠFKÂNÎ’NĠN HAYATI VE ŞİİRLERİNİNBELAGAT AÇISINDAN ĠNCELENMESĠ (m. 1790-1851/ h. 1205-1268)

Abstract

Bu çalıĢmada Nureddin el-Birifkânî‟nın hayatı, edebi çalıĢmaları ve Ģiirlerindeki belağat konusuna değineceğiz. Bu çalıĢma alt baĢlıklardan oluĢmuĢ dört ana bölümden müteĢekkildir. Birinci bölümde müellifin yaĢamı, ilmi hayatı ve edebi eserlerinin yanı sıra bu eserlerinin belirgin özellikleri ele alınmıĢtır. Özellikle; maani, beyan ve bedi‟ gibi belağat ilminin alt dallarına yer vermiĢ ve bunlarla ilgili terminolojileri ve geliĢim süreci vb. durumlar örneklerle ele almıĢtır. Ġkinci bölümde ise haber ve inĢaa konularının üslübüna yer verilmiĢ, emr, nehy, nidai istifham gibi “inĢa-i talebi‟nin yöntemine, bunların ıstılahî manalarına yer verilmiĢtir. Üçüncü bölümde ise; teĢbih, istiare ve kinaye beyan ilminin alt baĢlıklarına yer vermiĢtir. Son bölüm olan dörtüncü bölümde ise; bedi‟ ilminin içinde yer alan; el muhessinatü‟l lafziyye ve el-muhessinatü‟l ma‟neviyye gibi alt baĢlıklarına yer verilmiĢtir. Ayrıca bu son bölümde; müellif Nureddin el-Berifkânî‟nın Ģiirlerindeki el-muhessinatü‟l lafziyye‟nin ismi altınd ayer alan; cinas, tibak ve mukabele, uygulamalarına yer verilerek el-muhessinatü‟l ma‟neviyye‟nin içinde yer alan tevriye konusuyla bu dörtüncü sonlandırılmıĢtır. Genel olarak bu çalıĢma; Birifkânî‟nın Ģiirlerine çok sayıda örnekler getirilmiĢ, ilmi belağatın içinde yer alan; maani, beyan ve bedi‟ konularının esasları müellifin Ģiir ve kasidelerinde örneklenmelere yer verilmiĢ ve bunalara Kur‟an ayetlerinde, Ģiirlerde ve benzer sözlerden örnekler alınarak müellifin bu anlatımlarındaki amacı okuyucunun güzel bir Ģekilde anlaması için ortaya konulmuĢtur.