ŞANLIURFA İLİNDE ANTEP FISTIĞININ ÖNEMİ VE PERİYODİSİTENİN ETKİLERİ

Abstract

Bu çalışma; Şanlıurfa il ve merkez ilçelerinde antep fıstığı üretimi yapan üreticilerin verim kaybına uğramasına neden olan periyodisite hakkındaki bilgilerini ve mücadele yöntemlerini tespit ederek değerlendirmek amacı ile 140 üretici ile sahada yüz yüze görüşülerek anket çalışması olarak yapılmıştır. Anket sonucu elde edilen bulgular SPSS analiz programında değerlendirilmiştir. Antep fıstığı üreticileri ile yapılan anket formu beş bölümden ve 54 sorudan oluşmaktadır. Anket formunun birinci bölümünde üreticilerin sosyo-demografik durumları, ikinci bölümde, işletmelerine ait özellikler, üçüncü bölümde antep fıstığı üretimine ait mali bilgiler, dördüncü bölüm antep fıstığı üretimine ait bilgileri ve son olarakta beşinci bölümde antepfıstığında periyodisite ile ilgili sorular yer almaktadır. Anket sonucu elde edilen verilere göre üreticilerin tamamının periyodisite hakkında bilgi sahibi olduğu, periyodisitenin etkilerini aza indirmek amacı ile sulama, budama, gübreleme gibi kültürel işlemler yaptığı tespit edilmiştir. Yapılan kültürel uygulamalar içerisinde sulamanın periyodisiteyi önemli oranda azalttığı görülmüştür. Ayrıca periyodisitenin antep fıstığının piyasa fiyatı üzerine etki ederek üreticinin kazancını etkilemektedir. Sulama yapabilen üreticilerin her yıl ürün alabildiği dolayısıyla bahçesine daha iyi bakım yaptığı görülmüştür. Ankete katılan üreticilerin kültürel işlemleri genellikle hizmet alımı şeklinde yaptırdıkları aile işletmesi olarak çalışmadıkları görülmüştür. Sonuç olarak üreticilerimizin periyodisite hakkında bilgilerinin eksik olmadığı bu olumsuzluğu en aza indirmenin en etkili yolunun sulama olduğu bilinmektedir. Bu amaçla tarımsal sulama projeleri içerisine antep fıstığı üretim alanlarının dahil edilmesi gerekmektedir. Periyodisite verim üzerinde olumsuz etkiler yaptığından ürünün var yılında değer kaybetmemesi adına Lisanslı depoculuk gibi yatırımların ön plana çıkartılarak üreticinin korunması şarttır. Şanlıurfa ili antep fıstığı üretiminde birinci sırada yer almasına rağmen piyasa fiyatlarının belirlenmesinde söz sahibi olamamıştır. Bu olumsuz durumu aşabilmek adına kooperatifler, birlikler ve dernekler kurularak üretici hakları korunmalıdır.