KIRMIZI MERCİMEK YETİŞTİRİCİLİĞİNDE FARKLI ÇAPRAZ EKİM YÖNTEMLERİ İLE LEONARDİT KAYNAKLI KATI VE SIVI ORGANİK TOPRAK DÜZENLEYİCİLERİN VERİM, VERİM BİLEŞENLERİ VE TOPRAĞIN KALİTE ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Abstract

Bu çalışma, kırmızı mercimek bitkisinde, yağışa dayalı şartlarda katı leonarditin, leonarditten elde edilmiş sıvı organik toprak düzenleyicinin ve farklı çapraz ekim yöntemlerinin verim, verim bileşenleri, bitkide kök gelişimi, yabancı ot gelişimi ve toprak kalite özellikleri üzerine olan etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma, 2018-2019 ve 2019-2020 üretim sezonlarında iki yıl süre ile çakılı olarak iki ayrı deneme şeklinde yürütülmüştür. Birinci denemede katı leonarditin 0, 50, 100, 150, 200 ve 250 kg da-1 dozları ile farklı çapraz ekim yöntemleri (düz, 450 ’lik çapraz ve 900 ’lik çapraz ekim) faktöriyel deneme desenine göre yürütülmüştür. İkinci denemede ise sıvı organik toprak düzenleyicinin 0, 5, 10 ve 15 L da-1 dozları ile farklı çapraz ekim yöntemleri (düz, 450 ’lik çapraz ve 900 ’lik çapraz ekim) faktöriyel deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışma sonucunda, çapraz ekim yöntemlerinin tane verimi üzerinde etkili olmadığı, ancak özellikle 900 ’lik çapraz ekimin yabancı ot konrolünde kullanılabileceği belirlenmiştir. Katı leonarditin 100 kg da-1 , sıvı organik toprak düzenleyicinin 10 L da-1 dozunda en iyi tane verimi elde edilmiştir. Sıvı organik toprak düzenleyicinin toprak organik madde içeriğini kontrol uygulamasına göre arttırdığı tespit edilmiştir. Ayrıca, sıvı organik toprak düzenleyicinin kullanımında, toprakta tuzluluk dengesi açısından dikkat edilmesi gerektiği belirlenmiştir.