YENİLİKÇİ ÖĞRENME ORTAMLARINDA OKUL İKLİMİ DURUMU: ANKARA İLİ ÖRNEĞİ

Abstract

Avrupa Okul Ağı (European Schoolnet) tarafından Ocak 2012’de Brüksel'de açılan Geleceğin Sınıfı (FCL) diğer ülke bakanlıkları yardımıyla tüm Avrupa’ya tanıtılmaya çalışılmaktadır. Farklı isimlerle Avrupa düzeyinde başlayan proje, süreç içinde farklı ülkelerin bakanlıkları yardımıyla diğer kıtalara da yayılmıştır. Uluslararası düzeyde öğretmen, öğrenci, yönetici, politika yapıcılar ve diğer paydaşlar eğitim fırsatlarının nasıl geliştirilebilirliği hakkında konuşmak için çevrimiçi ya da yüz yüze bir araya gelmekte ve stratejiler geliştirmektedir. Brüksel’deki bu ilham verici ortam teknoloji, pedagoji ve sınıf tasarım konularını bir arada sunmaktadır. Altı farklı yenilikçi öğrenme alanında öğrencilerde 21. yy. becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Çağın gereklerine uygun olarak öğrencilerin; kendi öğrenme sorumluluklarını üstlenip analiz, sentez ve değerlendirme gibi üst düzey bilişsel becerilerini geliştirmeleri amaçlanmaktadır. Türkiye’de de Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü’nde FCL Koordinatörlüğü bulunmakta ve Türkiye’nin farklı illerinde bulunan Geleceğin Sınıfları desteklenmektedir. Türkiye’nin çeşitli illerinde Avrupa Okul Ağı tarafından resmi olarak tanınan toplamda 24 FCL okulu vardır. Bu araştırmanın amacı; nitel araştırma içinde olan amaçlı örneklem yöntemiyle seçilen yenilikçi öğrenme ortamlarında çalışan öğretmenlerden okul iklimi hakkındaki görüşlerini öğrenmektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın örneklemi olarak Ankara’da bulunan iki ortaokul ve bir ilkokul olan yenilikçi öğrenme ortamlarının olduğu okullardaki Geleceğin Sınıfları seçilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden olan durum çalışması yapılmış ve bu ortamlarda aktif olarak görev v yapan yirmi öğretmenle görüşme yoluyla bu okullardaki okul iklimi durumu hakkındaki görüşleri alınmıştır. Öğretmenlerle yapılan görüşme soruları okul iklimi boyutları göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Öğretmenlere, yarı yapılandırılmış şekilde hazırlanan görüşme soruları ile bu ortamlardaki okul iklimi boyutları hakkında sorular yöneltildi. Görüşmeden elde edilen veriler “Tema Analizi” yöntemiyle analiz edilmiştir ve sıralanan temalar: İyileşen Çalışma Şartları, Olası Zorluklar, Teşvik Edici Öğrenme Ortamı, Sınıf İklimini İyileştirme, Kişiler Arası Etkileşimin Artması, Geliştirici Yönetim Tarzlarının Kullanılması, Sınırlandıran Yönetim Tarzının Yansıtılması, Meslektaşların Etkili İletişim Geliştirmeleri Çatışma Yönetimine Sevk Etme yapılan görüşmelerden keşfedilmiştir. Bu araştırma sonuçlarından da yola çıkarak yenilikçi öğrenme ortamlarının olduğu okullarda öğretmen-öğrenci-yönetici motivasyonu, bunların birbirleriyle olan ilişkileri, fiziki ortamın öğretmen ve öğrenci üzerindeki etkileri bakımından betimsel olarak yorumlanmış, tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur.