HARRAN OVASI KOŞULLARINDA FARKLI SIRA ARASI MESAFELERİNİN İKİNCİ ÜRÜN ŞARTLARINDA BAZI SOYA [Glycine max (L.) Merr.] GENOTİPLERİNİN VERİM VE VERİM UNSURLARI ÜZERİNE ETKİSİ

Abstract

Soya tarımında birim alandaki bitki sayısının verim ve verimi etkileyen faktörler üzerine olan etkilerini incelemek amacıyla yapılan bu çalışma tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü –Gündaş İstasyonunda- yürütülmüştür. Çalışmada beş farklı soya çeşidi materyal olarak kullanılmış ve üç farklı sıra arası mesafe denenmiştir. Sıra arası mesafeler ana parselleri, çeşitler ise alt parselleri oluşturmuştur. Çalışmada sıra arası mesafelerinin bitki boyu, ilk bakla yüksekliği, bitki dal sayısı, bitki bakla sayısı, baklada tohum sayısı, 1000 tohum ağırlığı, hasat indeksi, dekara verim, yağ ve protein oranları ile dekara yağ verimi parametreleri incelenmiştir. Araştırmada en düşük bitki boyu 50.25 cm ile Lider çeşidinin 70 cm’de bir sıra olan ekimlerden, en yüksek bitki boyu ise 86.25 cm ile Ataem-7 çeşidinin 70 cm’de üç sıra olan ekimlerden elde edildiği tespit edilmiştir. İlk bakla yüksekliği değerleri 7.5 cm ile 20.25 cm arasında (Sırasıyla Lider-70 cm’de 3 sıra, Gapsoy16- 70 cm’de 3 sıra) değişmiştir. Bitki dal sayısı değerleri 1.6 dal/bitki ile 2.9 dal/bitki (sırasıyla Gapsoy16- 70 cm’de 3 sıra, Ataem 7 çeşidinin 70 cm’de bir sıra) arasında değişim göstermiştir. Bitki bakla sayısı değerleri 28.5 bakla/bitki ile 37.9 bakla/bitki (Gapsoy16 70 cm’de 2 sıra, Adasoy 70 cm’de 3 sıra) arasında değişim göstermiştir. Bitki tohum sayısı verileri 111.25 tohum/bitki ile 162.25 tohum/bitki (Gapsoy16 70 cm’de 2 sıra, Adasoy 70 cm’de 2 sıra) arasında değiştiği tespit edilmiştir. Dekara verim değerleri 175.33 kg/da ile 298.00 kg/da (Adasoy 70 cm’de 1 sıra, Lider 70 cm 3 sıra) arasında değişim göstermiştir.