İMAZAMOX TOLERANT MERCİMEK GENOTİPLERİNİN BAZI ÇEŞİTLERLE TARIMSAL ÖZELLİKLERİ BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Abstract

Bu çalışmada imidazolinon grubu (İMİ) herbisitlere dayanıklı bulunan mercimek genotiplerinin tescilli çeşitlerle karşılaştırılarak verim ve bitkisel özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Osmanbey Yerleşkesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Alanında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak yürütülmüştür. Çalışmada materyal olarak 2 İMİ tolerant mercimek genotipi ile 8 tescilli mercimek çeşidi (Fırat87, Çağıl, Tigris, Şahan, Ahsen, Mansur, Ceren ve 1 adet yurt dışı tescilli çeşit) materyal olarak kullanılmıştır. Çalışma sonucunda; bitki boyu 24-42 cm, çiçeklenme gün sayısı 114-142 gün, bakla bağlama 132-150 gün sayısı, bitki taç genişliği 11-15 cm, olgunlaşma gün sayısı 162-165, ilk bakla yüksekliği 11-23 cm, bitkide ana dal sayısı 1-4 adet, birincil anadal sayısı 1-5, ana sap kalınlığı 1-3 mm, ana dal kalınlınlığı 1-3 mm, bitkide bakla sayısı 22-55 adet, bitkide tane sayısı 16-40 adet, biyolojik verim 284-573 kg/da, bin tane ağırlığı 25-43 gr, tane verimi 61-148 kg/da, protein oranının %25-30 ve hasat indeksinin % 15-33 arasında değiştiği gözlenmiştir. İncelenen özelliklerde EMS (Etyl metyl sulfonate) mutasyonu ile elde edilen imi tolerant genotiplerde mutasyonun yukarda anılan özellikleri olumsuz etkilemediği ve tescilli çeşitler ile karşılaştırıldığında birçok özellik bakımından (verim, 1000 tane ağırlığı, bitki boyu vb) daha yüksek değerler gösterdikleri belirlenmiştir. İmi tolerant genotiplerin çeşit adayı olarak tescile sunulabileceği belirlenmiştir.